بررسی واحدهای ژئومورفولوژی در توسعه یا عدم توسعه شهرهای جنوب شرق دریاچه ارومیه

انسان از زمان استقرار در سطح کره زمین، همواره آنرا دچار تغییر و دگرگونی ساخته است. حاصل این تغییرات و دخل و تصرف در سطح کره زمین، به وجود آمدن پدیده های انسانی و مصنوعی به ویژه شهرها بوده است. سکونتگاه ها در روی پدیده های طبیعی شکل گرفته و توسعه می یابند، از جمله این پدیده ها و عوامل، مربوط به ژئومورفولوژی است که شناسایی نوع پدیده و فرایند مربوط به آن مستلزم انجام مطالعه و بررسی در حیطه شاخه ژئومورفولوژی شهری قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه بررسی پدیده های ژئومورفولوژی در توسعه و عدم توسعه شهرهای جنوب شرق دریاچه ارومیه (مراغه، عجب شیر، بناب، ملکان و میاندوآب) می باشد. بدلیل سهولت در بررسی وضعیت فعلی، منطقه مورد مطالعه به واحدهای ژئومورفولوژی بر حسب اهمیت آن هادر استقرار و توسعه شهرهای منطقه به واحد دشت آبرفتی، واحد مخروط افکنه، واحد پلایا و واحد ناهموار (ارتفاعات) تقسیم شده است. واحد دشت آبرفتی به دلیل شیب ملایم، نفوذپذیری بالا و حاصلخیزی خاک بستر مناسب شهرهای منطقه هستند. واحد مخروط افکنه با توجه به نفوذپذیری زیاد آن و بالا آمدن سطح آب های زیرزمینی امکان وقوع نشست در این واحد و خطر طغیان آب ها و سیل گیری رودخانه های واقع بر روی آن و در نهایت بدلیل سست بودن جنس زمین، توسعه متمرکز شهر بر روی این مناطق مشکل آفرین است. پلایا یک واحد مورفولوژی منفی و بازدارنده در توسعه شهرها را بر عهده دارد. واحد کوهپایه ها در مجموع، محیط مناسبی برای توسعه سکونتگاه های شهری نیست. ولی با این وجود، تعدادی از روستاهای منطقه بر روی این واحد استقرار یافته است. بنابراین در مقایسه با واحد پلایا باید گفت که تا حدودی قابلیت استفاده دارد ولی در مقایسه با واحد دشت آبرفتی و مخروط افکنه از اهمیت کم تری برخوردار است.