مقایسه ویژگی های شخصیتی، امیدواری و میزان پذیرش اجتماعی در افراد دارای سوءمصرف مواد و عادی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ویژگی های شخصیتی، امیدواری و پذیرش اجتماعی در افراد دارای سوءمصرف مواد و افراد عادی انجام شده است.

روش: روش پژوهش از نوع توصیفی زمینه یابی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد مراجعه کننده به کلینیک های ترک اعتیاد (امید، سعدی و پرواز) و افراد عادی ساکن منطقه 2 شهر رشت می باشد. بر اساس تعداد متغیرها و نوع تحقیق، تعداد 100 نفر افراد دارای سوءمصرف مواد به صورت نمونه گیری هدفمند و 100 نفر افراد عادی به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های پنج عاملی شخصیت مک کری و کاستا (1985)، پذیرش اجتماعی کراون مارلو (1960) و سطح امیدواری اشنایدر و همکاران 1991) پاسخ دادند.

یافته ها: جهت تحلیل داده ها، ابتدا از آزمون t هتلینگ برای بررسی وجود یا عدم وجود تفاوت کلی بین دو گروه اقدام گردید و سپس جهت تعیین متغیرهای متمایزکننده دو گروه، تحلیل واریانس چند متغیره صورت پذیرفت و در نهایت برای تعیین موثرترین متغیرها بر تفکیک دو گروه، از رگرسیون لجستیک استفاده شد.

نتیجه: نتایج نشان داد افراد معتاد در چهار متغیر شخصیتی (برون گرایی، انعطاف پذیری، دلپذیربودن و با وجدان بودن) میانگین کم تری نسبت به افراد عادی کسب کردند و در روان رنجوری نمرات بالاتری گرفته اند. هم چنین نمره پذیرش اجتماعی بیانگر آن بوده که معتادین تحقیق حاضر به شدت از محیط خانواده و دوستان طرد شده بودند. دیگر نتایج حاکی از آن است که بین ویژگی های شخصیتی، سطح امیدواری و پذیرش اجتماعی در افراد معتاد و عادی تفاوت معنادار وجود دارد. یافته های رگرسیون لجستیک نیز حاکی از آن است، متغیرهایی که بیشترین سهم را بر تفکیک دو گروه داشتند به ترتیب شامل روان آزرده گرایی، پذیرش پایین اجتماعی، تفکر عامل و وجدان بودند. با توجه به اینکه سه ویژگی تحقیق حاضر (شخصیت، امیدواری و پذیرش اجتماعی)، تبیین مناسب و حدود 80 درصدی در تفکیک دو گروه عادی و معتاد داشته است، پیشنهاد می گردد در جلسات مشاوره و درمان معتادان، این ویژگی ها به طور همزمان مورد توجه جدی قرار گیرد.