مطالعه تطبیقی تجلی تفکرات ژیل دلوز در شکل گیری فضای معماری و فضای مجازی

نظریه های معماری در طول تاریخ ریشه در مبانی و مفاهیم بنیادین عصر خود داشته است. این مبانی گاه در مقیاسى بزرگ، تمام شاخه های علوم را تحت تأثیرقرارمی دهند و گاه در یک مقیاس کوچک، از وجود یک ذره، متأثرمی شوند. این مقاله بازخوانی از ظهور رویکردی در معماری معاصر است. که در آن پس از تبیین دیدگاه های فلسفی فیلسوف معاصربه تئوری های معمارانه منتج از آن خواهد رسید و پس از آن با استفاده از بنیادهای ایجادشده، بروزاین گونه از تفکرات فلسفی را در معماری و ساخت معرفی خواهد کرد. ژیل دلوز یکی از مهم ترین فیلسوفان پساساختارگرای معاصر است که نظریاتش درباره هنر ادبیات، سینماو نقاشی حائز اهمیت است. اندیشه های او معرف زدودن هر گونه ساختار و مرکز است. دلوز برای پرهیز از هرگونه مفهوم ایدئال گرایی، ساختار را از ثبوت و سکون به سیالیت و صیرورت متصل می کند. اهمیت هماهنگی میان صورت پدیدار و مفهوم و ساختار عمقی آن در هنر انکا رناپذیر است. در این زمینه به کارگیری اصول و قواعد برخاسته از این مفاهیم، هماهنگی مذکور را تضمین می نماید. «اصل افقی گرایی» یکی از اصول و قواعد راهنمایی است که به کارگیری آن در معماری، تمایز صورت بیانیِ این هنر را بر اساس شالوده معنوی اش برآورده می سازد. در این مقاله، تلاش گردیده تا با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی و مشابه سازی، ساز و کارِ به کارگیری اصل افقی گرایی در آفرینش آثار بدیع معماری و نیز عوامل موثر در معماری معاصر ومجازی و تاثیرات معماری از منظر ژیل دلوز را مورد نقد و بررسی قرار دهد. در این راستا، نخست با ارائه مدلی مفهومی از فرایند شکل گیری و آفرینش مصادیقی چون آثار هنری از مفاهیم پایه و درونی، جایگاه اصول و قواعد راهنمای آن تبیین گردیده است. در ادامه، اصل افقی گرایی در معماری بازشناسی شده است. نتایج به دست آمده گویای آن است که به کارگیری اصل افقی گرایی را می توان حاصل نگاه کلی نگر هنرمند دانست. از این منظر، نه از تضاد خبری هست و نه از مرز و جهت؛ هرچه هست همنشینی است و بی پایانی.