بررسی درجه انحصار و مزیت نسبی موز ارگانیک استان سیستان و بلوچستان در ایران

عدم تشخیص و درک صحیح پتانسیل ها و توان بالقوه ای که در بخش های مختلف اقتصادی کشور وجود دارد، همواره فرصت های زیادی را مسکوت گذاشته است. در پژوهش حاضر نظر به اهمیت محصول موز و میزان تولید ارگانیک قابل توجهی که در استان سیستان و بلوچستان دارد به بررسی مزیت نسبی تولید و ساختار بازار این محصول پرداخته شد. قلمرو زمانی مطالعه بین سال های 1387-1395 در نظر گرفته شد. برای بررسی مزیت نسبی با استفاده از شاخص های مزیت نسبی آشکار شده (rca) و مزیت نسبی آشکار قرینه شده (srca) مزیت نسبی محصول موز استان سیستان و بلوچستان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج برآورد شده از شاخص rca حکایت از آن دار د که تولید و کشت این محصول در استان سیستان و بلوچستان دارای مزیت نسبی می باشد. هم چنین نتایج srca نیز بیانگر میزان بسیار بالای این مزیت (نزدیک به 1) می باشد. برای ارزیابی ساختار بازار محصول موز در ایران از شاخص های نسبت تمرکز (cr) و شاخص هرفیندال هیرشمن (hhi) استفاده شد. نتایج حاکی از تمرکز بالا و ساختار انحصاری این محصول برای استان سیستان و بلوچستان می باشد. گذشته از شرایط بهینه طبیعی و آب و هوایی که تولید آن را در استان قابل دسترسی کرده است پیشنهاد می گردد با در پیش گرفتن سیاست های حمایتی و راهبردهای کم هزینه توجه لازم برای افزایش قابلیت هایی این نقطه از کشور گرفته شود.