نقش عناصر کالبدی در خوانش مساجد معاصر تهران

نقش عناصر کالبدی در خوانش مساجد معاصر تهران

این پژوهش به بررسی نقش عناصر و نمادهای شناخته شده در حس مردم نسبت به مساجد معاصر ساخته شده با رویکردهای متفاوت و طرح های کالبدی مختلف می پردازد. آن چه در مساجد امروزی قابل بررسی است، ایده های طراحی آن ها،به روزرسانی نمادها و خلق کالبدهای غیر تکراری، بکارگیری مصالح و تکنولوژی جدید، توجه به سنت های اسلامی و معاصرسازی آن ها، و نیز موقعیت مکانی و منظر آن ها نسبت به بافت شهری است. بررسی ها نشان می دهد از آن جایی که یکی از اصول مهم در طراحی فضاهای معنوی ایجاد حس مکان در مخاطب است، استفاده از عناصر کالبدی و فضاهای آشنا، در مقایسه با سایر عوامل نقش مهم تری در ایجاد این تعلق خاطر داشته و دارند. نشانه ها و نمادها از مهم ترین عوامل ارتباط دهنده بین بنا و مخاطب هستند، در ابنیه مذهبی این نمادها، با درنظرگرفتن اهمیت معنوی آن ها در گذر زمان نقش پررنگ تری به خود گرفته اند. در چند دهه اخیر حرکت بین سنت و مدرنیته در طراحی و ساخت مساجد در کلان شهرهایی چون تهران به چشم می خورد. فضاهای معنوی در دانشگاه ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. با در نظر گرفتن لزوم از سرگیری یک حرکت متداوم در ساخت ابنیه مذهبی و با توجه به جامعه مخاطب مناسب برای پذیرش این تحول،به نظر می رسد مساجد دانشگاهی بستر مناسبی را برای شروع جریان معاصرسازی مساجد، در اختیار طراح قرار می دهد. در این مقاله برای بدست آوردن نتایج مطلوب از تحقیق کتابخانه ای اعم از کتاب، مقالات و بررسی مطالعات موردی استفاده شده، که در نهایت با مطالعات میدانی و استناد به نمونه های موردی در دانشگاه های تهران و شریف به جمع بندی نهایی رسیده است.