بررسی کمبود فضاهای اجتماعی در شهر و ایجاد فضاهایی جهت تعامل

مقاله بررسی کمبود فضاهای اجتماعی در شهر و ایجاد فضاهایی جهت تعامل

فضاهای شهری و ارتباط جمعی در طول تاریخ نقش مهمی در زندگی ساکنین داشته و به عنوان مرکز ارتباط و تحول در شهرها عمل کرده است. در دوران مدرن، با تغییرات عمیقی که در تمامی ابعاد زندگی و سکونت رخ داده، بخش عمده ی فضاهای شهری به مکان های سودا زده تبدیل شده و تحت تاثیر نیروهای بازار در خدمت منافع جریان های محدود قرار گرفته اند. در واقع، عقلانی سازی که از ثمرات دوره روشن گری است، به عقلانیت روش ها، ابزار و فن آوری محدود شد. انعکاس این عقلانیت یک سویه یا «عقلانیت ابزاری» و نمود آن را میتوان در دیالکتیک انسان، جامعه و طبیعت جستجو کرد که نتیجه آن، تلاش انسان برای غلبه بر طبیعت و وارد نمودن خسارت های فراوان به آن است. اما در عین حال شهرها و فضاهای شهری به عنوان یکی از پدیده های پیچیده ی بشری شناخته شده اند که عوامل بسیار زیادی در شکل گیری آن، تاثیرگذار بودهاند که بعضا ناشناخته مانده اند. بنابراین عوامل و نیروهای مختلفی در تحول و تغییر شکل کالبدی شهرها موثر هستند. در صورتی که شهر، متشکل از ساخت اصلی و ساخت غیر اصلی فرض شود (بذرگر، 1382) هر دو بخش تحت تاثیر عواملی هم چون شرایط طبیعی و اقلیمی، نیروهای اقتصادی و مالی، نیروهای سیاسی و مدیریتی و نیروهای اجتماعی و فرهنگی دچار تحول و تطور می گردند. بدیهی است هدایت تحولات شهر در قالب اجرای طرح های توسعه شهری، نیازمند دانش کافی از چگونگی تاثیر این عوامل در تولید فضاهای شهری است. از طرفی دیگر، یکی از محورهای آشنایی با ساز و کار تغییرات شهری، شناسایی نیروهای موثر بر تغییرات شهری و آگاهی از بازتابهای این نیروها بر بافت کالبدی و رفتارهای شهروندان شهرهاست. این مقاله به لحاظ هدف، یک تحقیق کاربردی است که با استفاده از نتایج تحقیقات به عمل آمده سعی دارد برای ایجاد یک فضای شهری سرزنده و با هویت که به ارتقای سطح زندگی انسان کمک کند تلاش کند. از نظر روش نیز این تحقیق یک تحقیق کاوشی- میدانی است و سعی در کشف و آشکارسازی روابط موجود میان متغیرها را دارد. هدف این تحقیق کشف متغیرهای معتبر در فضاهای شهری، کشف روابط میان متغیرهای فضاهای شهری و ایجاد زمینه برای فعالیت های علمی بعدی است.