بررسی نمودهای فراهنجاری معنایی در غزلیات صائب و بیدل

مقاله بررسی نمودهای فراهنجاری معنایی در غزلیات صائب و بیدل

صائب تبریزی و بیدل دهلوی از شاعران برجسته و طراز اول سبک هندی می باشند. این دو شاعر اثرگذار سبک هندی برای برانگیختن احساسات و عواطف خواننده، از زبان و ویژگی های زبانی به نحوی مطلوب بهره برده اند. بر این اساس هنجارگریزی – خصوصا هنجار گریزی معنایی- یکی از موثرترین شیوه های برجسته سازی و تازه نمودن شعر در نقد ادبی قرن بیستم می باشد که ابتدا مورد توجه فرمالیست ها قرار گرفت. درایران هم شاعران زیادی از جمله صائب و بیدل از هنجارگریزی برای برجسته سازی و تشخص زبان شعری اشعار خود استفاده کرده اند. مقاله حاضر پژوهشی است که با رهیافت توصیفی- تحلیلی به بررسی زبان شعری غزلیات صائب و بیدل بر اساس مکتب فرمالیسم (هنجار گریزی معنایی) پرداخته و نمودهای هنجارگریزی معنایی را در غزلیات آن ها بررسی نموده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در بین نمودهای هنجارگریزی معنایی صائب با بسامد بسیار زیاد از اسلوب معادله و تمثیل بهره گرفته، اما بیدل با بسامد بسیار بالااز حس آمیزی بهره گرفته است.