واکاوی چالش های موجود در حفاظت از باغ های قصرالدشت شیراز

واکاوی چالش های موجود در حفاظت از باغ های قصرالدشت شیراز

موضوع صیانت از باغ های قصرالدشت شیراز به سبب اهمیت این باغات در شکل دهی به منظر تاریخی شهر شیراز، پتانسیل های زیست محیطی آن ها و نیز نقش مؤثر آن ها در تأمین سرانه ی فضای سبز استاندارد برای شهروندان، همواره از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است.

امروزه باوجود تدابیر به کار گرفته شده برای حفاظت از باغ های قصرالدشت و تدوین طرحی ویژه برای ساماندهی این پهنه ی باارزش، کماکان شاهد تداوم روند اضمحلال آن به انحای مختلف هستیم. به منظور جلوگیری از ادامه ی این فرآیند و یا کاستن از سرعت فزایندهی آن، شناسایی چالش هایی که در مسیر تحقق اسناد فرادست تعریف شده برای این حوزه وجود دارند امری حیاتی است. پرسش اصلی این پژوهش این است که چه عواملی موجبات عدم موفقیت طرح ساماندهی باغات قصرالدشت شیراز را فراهم آوردهاند و تحقق اهداف و راهبردهای این طرح را پس از گذشت حدود دو دهه از زمان تصویب طرح، ناممکن کرده اند؟

در راستای دستیابی به پاسخ این پرسش، بررسی مصوبات قانونی و اسناد فرادستی که با موضوع حمایت از پهنه های سبز درون شهری بهطور عام و نیز حفاظت از پهنه ی باغات شهر شیراز که به طور خاص پیوند می یابند، در دستور کار قرارگرفته است. این پژوهش بر مبنای روش کیفی طرحریزیشده است؛ از همین رو، نخست با اتخاذ راهبرد تفسیری- تاریخی، بررسی پیشینه ی نمونهی موردی موردنظر در دستور کار قرارگرفته است و پسازآن، مبتنی بر توصیف و تحلیل، مجموعه ی داده های گردآوری شده پردازش و ارائه شده اند. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آناند که رویکرد اقتدارگرایانه ی طرح، ناکارآمدی آن در برقراری تعادل میان دو مقوله ی حفاظت و توسعه و بی توجهی برنامه ریزان به مقوله ی مدیریت تغییرات، در کنار مبانی اقتصادی ناصحیح در تأمین منابع مالی موردنیاز، در فاز برنامه ریزی و تملک پراکنده ی باغات، اهمال کاری در رسیدگی به باغ های تملک شده و نیز کارشکنی برخی از مقامات اجرایی و انعقاد توافقنامه های غیرقانونی، در فاز اجرایی، ازجمله چالش های پیش روی تحقق حفاظت از باغات اند.