بررسی معماری روستاهای بومی و تاریخی اقلیم گرم و خشک با هدف توسعه ی گردشگری (نمونه ی موردی قلعه-روستای خرانق در استان یزد)

بررسی معماری روستاهای بومی و تاریخی اقلیم گرم و خشک با هدف توسعه ی گردشگری (نمونه ی موردی قلعه-روستای خرانق در استان یزد)

روستاها به دلیل ارتباط مستقیم با تاریخ، فرهنگ و بسترهای طبیعی یک منطقه، در طول حیات خود حائز اهمیت بسیاری بوده اند. با نگاهی اجمالی به روستاهای ایران تنوع و تفاوت های عمده و بسیاری در میان آنها دیده می شود که در این میان یکی از المانهای موجود در بسیاری از روستاها در نقاط مختلف ایران قلعه ها می باشند. روستای خرانق به دلیل موقعیت قرارگیری، معماری منحصر به فرد، ویژگی های طبیعی بی نظیر و قدمت، یکی از مهمترین بخش های شهرستان اردکان در استان یزد بوده است که دارای میراث فرهنگی و تاریخی فراوانی نیز می باشد، از مهمترین این میراث ارزشمند می توان به قلعه تاریخی خرانق اشاره کرد. این قلعه همچنین آثاری همچون مسجد جامع، حسینیه، حمام، آسیاب آبی، مسجد بیت المقدس، منازل مسکونی و منحصر بفردترین آنها، منارجنبان خرانق را در دل خود جای داده است.

یکی از مشکلات موجود در روستاهای اقلیم گرم و خشک از جمله روستای خرانق، فقر منابع آب و خاک بوده است که این مهم موجبات ترک روستا توسط نسل جوان به جهت امرار معاش می باشد. از جمله فعالیت هایی که می تواند به توسعه ی اقتصادی این مناطق کمک شایان توجهی کند، طبیعت گردی و جذب گردشگران به شکل برنامه ریزی شده و راهبردی می باشد. اما باید توجه داشت که این امر مگر با مطالعه و برنامه ریزی دقیق و کاربردی میسر نمی باشد. لذا بررسی تحلیلی و توصیفی پتانسیلها و نقاط ضعف روستا خرانق در مسیر ارائه ی راهبردهای جامع در جهت توسعه صنعت گردشگری و اقتصاد ساکنان در این منطقه از اهداف اصلی این پژوهش می باشد. تحقیق در این مطالعه رویکردی کیفی داشته و به بررسی توصیفی روستای خرانق از جنبه های گوناگون پرداخته است. با توجه به محدودیت منابع مطالعاتی در این حوزه، پژوهشگران از مطالعات میدانی نیز بهره گرفته اند.