بررسی فقهی و حقوقی قتل ترحم آمیز

در جایى که اتانازى یا قتل از روى ترحم با رضایت و درخواست مجنى ‏علیه صورت گیرد، برخى به انتفاى این مجازات نظر داده‏ اند با این استدلال که قصاص حق مجنى‏ علیه است یا در این مورد در امکان قصاص، شبهه هست. به نظر می ‏رسد چنین اذنى بر مجازات تأثیرى ندارد و ادله معتقدان به انتفاى قصاص در مورد یادشده، قابل نقد است. قتل از روی ترحم دارای فرض ‌های گوناگونی است که احکام تکلیفی و وضعی متفاوتی بر آنها مترتب می شود. حکم تکلیفی در تمامی این فرض ‌ها با توجه به اطلاق ادله حرمت انتحار و قتل نفس حرمت است و تنها در زمانی که مقتول قبل از قتل دارای حیات مستقرّ نباشد مانند بیمار مبتلا به مرگ مغزی و قتل به سبب انجام ندادن کاری واقع شود، حکم حرمت قابل تردید و تأمل است. حکم وضعی ضمان به دیه و قصاص برای قاتل نیز در برخی از فروع، مورد اختلاف فقیهان است. بنا بر دیدگاه انتفاى قصاص، جایگزینى دیه نیز موافقان و مخالفانى دارد و در نهایت، با انتفاى قصاص و دیه، تعزیر مرتکب نیز جاى بحث است. علی هذا، رضایت در مرگ ترحمی و یا فعل ایجابی تاثیری در آثار و جواز آن ندارد و فقه اسلامی این امر را با هر عنوانی که همراه باشد حرام دانسته است.