معنویت در سینمای کیارستمی با مطالعه موردی فیلم طعم گیلاس

معنویت در سینمای کیارستمی با مطالعه موردی فیلم طعم گیلاس

عباس کیارستمی از‌جمله کارگردان‌هایی است که هر بارخوانش‌های متفاوتی از آثار او صورت می‌پذیرد و غنای آثار وی بیش‌ازپیش منتقدان وعلاقه‌مندان به فیلم‌های وی را به هیجان می‌آورد. یکی از وجوه خاص آثار کیارستمی نوعی تجربه‌ی تعالی و معنوی است که مخاطب در حین تماشای این فیلم‌ها پشت‌سر می‌گذارد. این تجربه مرهون سبک بی‌پیرایه و ساده‌ی کیارستمی است که به تماشاگر فرصت می‌دهد تا بیشتر تفکر کند. کاراکترهای آثار کیارستمی معمولاً در طی یک آزمون به‌نوعی تعالی می‌رسند و در این راه نوعی معنویت را تجربه می‌کنند و تماشاگر را نیز به درجاتی از این تعالی و معنویت می‌رسانند. 

مشخص کردن ویژگی دقیق و ارائه تعریفی معین از معنویت کار دشواری است. رشد جریان‌های مذهبی جدید، عدم اعتماد به دین، افزایش روزافزون جریان‌های معنوی و مواردی از این دست باعث شده‌اند مرزهای تجربیات معنوی روزبه‌روز گسترده‌تر شوند. می‌توان سه ویژگی معنا، تعالی و عشق را فصل مشترک غالب معنویت‌ها در نظر گرفت و این سه ویژگی را فراخور هر معنویت تعریف نمود و گستره‌ی آن را مشخص کرد. مجموعه عناصر سبکی و فرمی در آثار کیارستمی در ایجاد فضایی معنوی کارکرد یافته‌اند و سه ویژگی مذکور در متن و زیر لایه‌های آثار وی هویدا شده‌اند. این پژوهش با بررسی نمونه‌ای سبکی و فرمی فیلم طعم گیلاس نشان می‌دهد که این عوامل به شکلی هدفمند در ایجاد فضایی معنوی در آثار کیارستمی نقطه‌گذاری شده‌اند.