اثر تسهیلات اعطایی بانک ها بر رشد اقتصادی ایران با تاکید بر اثربخشی تسهیلات اعطایی قرض الحسنه

اثر تسهیلات اعطایی بانک‌ها بر رشد اقتصادی ایران با تاکید بر اثربخشی تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه

کارکرد قرض‌الحسنه در قرآن به معنی قرض دادن و امری مقدس، ارزشمند معرفی شده که باعث کمک به اقشار ضعیف و رفع معضلات اجتماعی می‌شود. همچنین قرض‌الحسنه علاوه بر تامین نیازهای اساسی با تغییر الگوی تولید، ایجاد اشتغال و کاهش انحصارات آثار ثانویه‌ای خواهد داشت که می‌تواند از این طریق اثر مثبتی بر رشد اقتصادی بلندمدت داشته باشد. بر این اساس، رهیافت اثرگذاری تسهیلات اعطایی قرض-الحسنه بر رشد اقتصادی، دارای اهمیت خاصی است که می تواند در تعیین خط و مشی‌های کلان مرتبط با مولفه رشد اقتصادی اثرگذار واقع شود.

بر این اساس مطالعه حاضر تلاش کرده است زمینه‌های قیاسی لازم در جهت مقایسه اثربخشی تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه را با سایر تسهیلات اعطایی فراهم آورد که ضمن نیل به سوی تکلیف الهی قرض‌الحسنه، پشتوانه‌های تجربی این مسئله را فراهم آورد. نتایج حاصل از برآوردهای رگرسیونی با استفاده از روش هم‌انباشتگی جوهانسون-جوسیلیوس این تحقیق نشان داد که تسهیلات قرض‌الحسنه اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی ایران طی دوره 1395-1363 داشته، در حالی که تسهیلات غیر قرض‌الحسنه اثر منفی و معنی‌داری بر رشد اقتصادی داشته است؛ بنابراین این قابل انتظار خواهد بود با جایگزینی سیستم تامین مالی قرض‌الحسنه در برخی موارد به جای سیستم تامین مالی نظام بهره رشد اقتصادی افزایش یابد.

همچنین، مخارج مصرفی دولت در اقتصاد ایران بیش از حد ظرفیت کلی اقتصاد بوده و اثر منفی بر رشد اقتصادی بلندمدت داشته و سرمایه‌گذاری اثر معنی داری بر رشد اقتصادی ایران نداشته است. نهایتا یافته‌ها نشان داد که فرضیه اثر منفی نرخ هـای تــورم بــالا بر رشد اقتصادی در ایران پذیرفته می‌شود.