مقایسه تطبیقی مدل های چند عاملی در بازار سرمایه ایران

تا کنون تحقیقات زیادی در مورد رابطه بین ریسک و بازده انجام شده است. هدف از انجام این تحقیقات بالا بردن دقت پیش بینی بازده مورد انتظار و کاهش بی قاعدگی های مطرح شده در مدل های قبلی است. این تحقیق در پی مقایسه تطبیقی قدرت توضیح دهندگی و پیش بینی  مدل های چندعاملی فاما و فرنچ به عنوان دو مدل مطرح در این زمینه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده است. بدین منظور اطلاعات ماهیانه سه صنعت دارویی، خودرو و قطعات و صنعت شیمیایی جهت نمونه طی سال های 1394-1385 انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از مدل های رگرسیونی سه عاملی و پنج عاملی فاما و فرنچ بیانگر قدرت توضیح دهندگی معنادار صرف ریسک ماهیانه شرکت ها توسط این مدل-هاست. نتایج بدست آمده نشان می دهد که عامل بازار، اندازه، ارزش بازار، سودآوری و سرمایه گذاری همگی تاثیری معنادار بر صرف ریسک شرکت داشته‌اند. همچنین نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدل پنج عاملی قدرت توضیح دهندگی بالاتری نسبت به مدل سه عاملی داشته هر چند که قدرت توضیح دهندگی صرف ریسک توسط این مدل ها چندان بالا نبوده است. نتایج بدست آمده در خصوص قابلیت پیش بینی-کنندگی این مدل ها بیانگر آن است که صرف ریسک پیش بینی شده توسط این مدل ها تفاوت معناداری با صرف ریسک واقعی داشته و این مدل ها از قابلیت پیش بینی قابل توجهی برخوردار نبوده اند.