بررسی فرآیند مشارکت استفاده کنندگان (مردم) در روند طراحی مسکن با رویکرد معماری جمعی

مشارکت استفاده‌ کنندگان در طراحی مسکن، یعنی طراحی مبتنی بر خواست ‌ها و نیازهای استفاده‌ کنندگان و دخالت آنها در روند طراحی. مطالعات فراوانی در زمینه ضرورت و اهمیت این مشارکت صورت گرفته است، اما کمتر پژوهشی به ارائه راهکارهایی برای مشارکت استفاده‌ کنندگان در روند طراحی و رابطه بین طراح (معمار) و استفاده‌کننده (مردم) در این فرآیند پرداخته است. هدف از این پژوهش علاوه بر تبلور جنبه‌های حیات جمعی انسانها در طراحی مسکن و تاثیر آن بر ارتقاء کیفیت مسکن و رضایتمندی ساکنین، ارائه راهکارهایی جهت مشارکت بهینه استفاده‌کنندگان و ارتباط بین طراح و استفاده کننده در این فرآیند است. روش تحقیق در پژوهش حاضر به شیوه مطالعات کتابخانه ‌ای و پیمایشی است به صورتی که 56.5 درصد از مشارکت کنندگان در پرسشنامه مطرح شده، خیلی زیاد، 32 درصد زیاد، 10 درصد دیگر متوسط و تنها 1.5 درصد از آن‌ها تمایل به مشارکت در فرآیند طراحی و ساخت نداشته ‌اند و ضریب همبستگی 0.76 حاکی از همبستگی مستقیم بین دو متغیر میزان رضایت از محل سکونت و علاقهمندی به مشارکت در طراحی و ساخت آن داشته است. نتایج این بررسی ‌ها حاکی از آن است که اگر سکونتگاه مبتنی بر خواست ‌ها و نیازهای استفاده‌ کنندگان از آن طراحی و اجرا گردد، می ‌تواند باعث رضایتمندی ساکنین و ارتقاء کیفیت آن شود. همچنین ارتباط بین طراح و استفاده‌ کننده در این فرآیند را حالت معمار فعال-کارفرما فعال که معرف همان معماری جمعی است، بیان میکند. و در انتها استفاده یکسان از همه روشهای مشارکت برای همه جامعه آماری نمیتواند مفید واقع شود و مشخصا استفاده ابزارها و روش‌های متفاوت در افراد مختلف میتواند نتایج بهتر و قابل قبول داشته باشد.