-
نظام مسئولیت مدنی در قانون مدنی ایران و فقه امامیه
جزئیات بیشتر مقاله- تاریخ ارائه: 1400/08/01
- تاریخ انتشار در تی پی بین: 1400/08/01
- تعداد بازدید: 498
- تعداد پرسش و پاسخ ها: 0
- شماره تماس ژورنال: 63877021
نظام مسئولیت مدنی در قانون مدنی ایران و فقه امامیه
نظام مسئولیت مدنی در قانون مدنی ایران متأثر از فقه امامیه است و بهرغم تأثیرپذیری مدنی ایران از قانون مدنی فرانسه، در تدوین مواد مربوط به ضمان قهری، نویسنده قانون مدنی از قانون مدنی فرانسه تأثیر کمی پذیرفته است و به جز چند ماده تحت عنوان «کلیات»؛ یعنی مواد 306-301، این بخش از قانون مدنی بر مبنای فقه امامیه تدوین شده است و به این دلیل ساختار نظام مسئولیت مدنی در قانون مدنی ایران منطبق با فقه امامیه است. در فقه اسلامی نظام مسئولیت مدنی یک نظام کثرتگرا ست؛ به این معنا که منابع مسئولیت مدنی متعدد اما توقیفی است که تحت عنوان «موجبات ضمان» مطالعه میشود. در قانون مدنی ایران نیز به تبعیت از فقه امامیه، منابع ضمان قهری چهار مورد ذکر شده است که در حقیقت میتوان آنها را ذیل دو عنوان دستهبندی کرد: ضمان تلف یا ضمان ید (اعم از غصب و شبه غصب) و اتلاف (اعم از مباشرت و تسبیب) و استیفا هم نوعی اتلاف منفعت است. سایر عناوینی که در فقه اسلامی به طور پراکنده ذکر شدهاند، یا از برخی مواد قانون مدنی قابل استنباطند (نظیر ضمان مقبوض به عقد فاسد، غرور و...) که به این منابع بر میگردند و نمیتوان آنها را منبع مستقل ضمان دانست.
به علاوه در فقه اسلامی ضمان و مسئولیت مدنی به جای آن که مبتنی بر اضرار، یا ایجاد ضرر باشد، مبتنی بر تلف، یا اتلاف مال است و با توجه به تفاوت این دو، این امر موجب شده که قلمرو مسئولیت مدنی محدود شود و نتوان یک قاعده عام جبران ضرر را استنباط کرد. بر این اساس برای ایجاد مسئولیت مدنی باید شخص مرتکب اتلاف شود، یا بر مال غیر ید داشته باشد. تردید و اختلافنظر در قابلیت جبران عدم النفع، یا تفوت منافع شخص، ناشی از این دیدگاه است. اما این نظر که ظاهراً مورد توجه نویسنده قانون مدنی بوده، قابل انتقاد است. در این مقاله سعی شده با تفحص وغور در فقه امامیه این دیدگاه اصلاح شود و خلأ قانون مدنی در این خصوص روشن و حتی المقدور بر طرف و مبانی اصلاح آن فراهم شود.
حوزه های تحت پوشش ژورنال
مقالات جدیدترین رویدادها
-
استفاده از تحلیل اهمیت-عملکرد در ارائه الگوی مدیریت خلاقیت سازمانی و ارائه راهکار جهت بهبود
-
بررسی تاثیر ارزش وجوه نقد مازاد بر ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
-
بررسی تأثیر سطح افشای ریسک بر قرارداد بدهی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
-
بررسی تأثیر رتبه بندی اعتباری مبتنی بر مدل امتیاز بازار نوظهور بر نقد شوندگی سهام با تأکید بر خصوصی سازی شرکت ها
-
تأثیر آمیخته بازاریابی پوشاک ایرانی بر تصویر ذهنی مشتری پوشاک ایرانی (هاکوپیان)
-
بررسی رفتار ساختمان های بتن آرمه بهسازی شده با دیوارهای برشی آلومینیومی
-
ارزیابی درجه تراکم دانه بندی گسسته و پیوسته سنگدانه ها در حالت دو بعدی
-
بررسی طراحی بهینه و عملکرد لرزه ای میراگرهای ویسکوز الحاقی در نواحی زلزله خیز
-
طرح دعاوی خصوصی از نظر ضمان قهری و ضررو زیان وارد در دادگاه های عمومی
-
بررسی نحوه طراحی و رتبه بندی سایت در سامانه leed و breeam و امکان سنجی آن با مقررات ملی ساختمان در ایران
مقالات جدیدترین ژورنال ها
-
مدیریت و بررسی افسردگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم در دروان کرونا در شهرستان دزفول
-
مدیریت و بررسی خرد سیاسی در اندیشه ی فردوسی در ادب ایران
-
واکاوی و مدیریت توصیفی قلمدان(جاکلیدی)ضریح در موزه آستان قدس رضوی
-
بررسی تاثیر خلاقیت، دانش و انگیزه کارکنان بر پیشنهادات نوآورانه کارکنان ( مورد مطالعه: هتل های 3 و 4 ستاره استان کرمان)
-
بررسی تاثیر کیفیت سیستم های اطلاعاتی بر تصمیم گیری موفق در شرکتهای تولیدی استان اصفهان (مورد مطالعه: مدیران شرکتهای تولیدی استان اصفهان)
-
نقش صله رحم در سلامت جسمی و روحی خانواده با تمرکز بر گزاره های اسلامی
-
بررسی تاثیر یارانه سفر بر توسعه گردشگری؛ مطالعه موردی: گردشگران شهر مشهد مقدس
-
evaluate the use of recycled asphalt pavement (rap) in the construction of roller compacted concret pavement (rcc)
-
the transformation of aesthetics in architecture from traditional to modern architecture: a case study of the yoruba (southwestern) region of nigeria
-
exploring in silico drug design and pharmacokinetics study for identification of potent antidepressant agents
سوال خود را در مورد این مقاله مطرح نمایید :