بررسی عملکرد دریچه ها بر پروفیل جریان بالی شکل روی سرریزهای شوت

یکی از سازه های مهم سد، سرریز می باشد که با توجه به وظیفه ای که بر عهده آن است باید سازه ای مطمئن، قوی و با کارایی بالا باشد که هر لحظه بتواند برای بهره برداری آمادگی لازم را داشته باشد. وجود دریچه ها و نحوه بازشدگی آن ها و برخورد جریان با پایه ها باعث شکل گیری جریانی زیگزاگی شکل یا بالی شکل در مقطع عرضی روی سرریز می شود که در طول سرریز نیز ادامه می یابد. بررسی ها نشان داده است که این جریان بالی شکل بر میدان جریان روی سرریز تاثیر قابل توجه ای داشته و ارتفاع آب روی سرریز در بعضی از نواحی از ارتفاع دیواره های کناری سرریز بیش تر می شود که در طراحی ها توجه چندانی به این مسئله نمی شود. از همین رو در این مقاله برای کنترل جریان بالی شکل ایجاد شده روی سرریز در چند هد و بازشدگی دریچه، تغییرات پروفیل جریان مورد بررسی قرار گرفته شده است تا در طراحی ها مورد استفاده قرار گیرد. مطالعه موردی روی مدل فیزیکی سرریز سد خیزآباد خوزستان با مقیاس 50: 1 می باشد.