پهنه بندی دوره خشک با استفاده از شاخص بارندگی استاندارد شده در محیط gis (منطقه مورد مطالعه: استان اردبیل)

دوره خشک به عنوان یک پدیده خزنده ای است که در اثر کمبود رطوبت ناشی از کاهش میزان بارندگی بـه وقـوع می پیوندد. خسارات بسیار گسترده و وسیع این پدیده بخش های زیادی از جامعه را تحت تأثیر خود قـرار داده و همـه ساله زیان های بسیار زیادی را به بار می آورد، لذا پایش و پهنه بندی آن به عنوان یک اصل مهـم در برنامـه ریـزی هـای کلان باید مد نظر قرار گیرد. در راستای پژوهش انجام گرفته شدت های خشکسالی در یک دوره اماری 15 ساله برای 4 ایستگاه سینوپتیک، اردبیل، مشگین شهر، خلخال و پارس آباد با استفاده از برنامه کامپیوتری(dip)  در مقیاس های 48، 24، 12، 6، 3 ماهه تعیین گردید سپس براساس شدت های خشکسالی به دست آمده در ماه های مختلف، نمودارهای روند تغییرات شاخص spi در مقیاس های 48، 24، 12، 6، 3 ماهه تهیه گردید و سپس با استفاده از مدل کریجینگ برای مقیاس های 24، 12، 6، 3 ماهه نقشه های پهنه بندی ترسیم شد. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از وقوع پدیده خشکسالی در همه ایستگاه ها است که با شدت و ضعف های توام بوده و بطور کلی مرکز و شرق استان در نزدیکی شهرستان اردبیل در همه مقیاس ها دارای فراوانی و شدت خشکسالی بیشتری می باشد. از نظر طبقه بندی شدت سال های مرطوب و خشک، غالباً در ایستگاه های مورد مطالعه حالت بارش نرمال، هراز گاهی سال خشک و نیز دوره مرطوب قابل مشاهده می باشند که سال های با بارش نرمال از توالی و تداوم بیشتری نسبت به سال های مرطوب و خشک برخوردارند. همچنین فراوانی رخداد دوره های خشک کوتاه مدت (سه ماهه) بیشتر از 70 مورد است در حالی که فراوانی رخداد دوره های بلند مدت در مقیاس های زمانی 6، 12، 24، 48 ماهه کمتر می باشد و دیگر نتایج نشان داد که خشکسالی کوتاه مدت دارای نوسانات و تغییرات زیادی می باشد و حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات شرایط رطوبت دارد و نتایج حاصل از پهنه بندی  مشخص کرد که دوره های خشک به وقوع پیوسته در قسمت های مرکزی استان (اطراف ایستگاه اردبیل) تداوم وشدت بیشتری نسبت به سایر مناطق دارد.