بررسی سن یائسگی و عوامل مرتبط با آن در زنان یائسه شهر تهران

سابقه و هدف: با توجه به افزایش فزاینده تعداد زنان یائسه در دنیا و افزایش امید به زندگی تا حدود 75 سال و عوارض متعدد ناشی از بروز یائسگی بویژه یائسگی زودرس و همچنین نقش بسیار حساسی که زنان در استحکام خانواده دارند، این مطالعه برای تعیین شیوع سن یائسگی و عوامل مرتبط با آن برروی زنان سطح شهر تهران در سال 1384 انجام گرفت.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 1500 زن 55-45 ساله ساکن در 100 بلوک از بلوک های شهر تهران که به روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شده بودند، بررسی شدند. زنان باید حداقل از 10 سال گذشته در یکی از مناطق 22 گانه شهر تهران ساکن بوده و سابقه عمل جراحی رزکسیون تخمدان یکطرفه یا دو طرفه، رحم برداری، سرطان، بیماری های قلبی- عروقی، دیابت، فشارخون، بیماری عصبی، بستری در بیمارستان و مصرف داروهای هورمونی نمی داشتند. ابزار مطالعه پرسش نامه ای بود که به روش مصاحبه تکمیل شد. از اعتبار محتوی جهت اعتبار واز آزمون مجدد برای پایایی آن استفاده شد. مشخصات فردی و شیوع سن یائسگی در نمونه ها تعیین و میزان واقعی آن بر آورد شد و عوامل مرتبط با سن یائسگی از طریق نرم افزار spss تحلیل آماری شد. برای تعیین ارتباط بین متغیرها از آزمون هایt ، آنالیز واریانس یک راهه، آزمون کای دو استفاده شد.

یافته ها: میانگین سن زنان مورد مطالعه 49.4±3.4 سال، سن اولین قاعدگی 13.5±1.6 سال، سن ازدواج 18.9±4.7 سال، سن اولین حاملگی 20.6±4.7 سال و میانگین تعداد فرزندان 3.75±1.68 نفر بود. سن یائسگی در زنان یائسه شهر تهران 47.13±3.9 سال بود که با احتمال 95 درصد سن واقعی یائسگی زنان شهر تهران در محدوده 46.8 تا 50.2 سال قرار داشت. عوامل موثر بر کاهش سن یائسگی شامل مصرف سیگار، تحصیلات پایین زنان و همسران آنها، مصرف قرص های ضدبارداری و طول مصرف آن، نحوه تصرف منزل مسکونی و سابقه یائسگی زودرس در فامیل نزدیک بود.

نتیجه گیری: سن یائسگی در زنان ایرانی در مقایسه با کشورهای توسعه یافته بسیار پایین است. با توجه به اینکه عوامل متعدد مرتبط با آن شناخته شده است، ولی در این زمینه تناقضاتی وجود دارد؛ در نتیجه انجام تحقیقات بیشتر در نقاط مختلف کشور لازم و ضروری است.