مقایسه اثر ضد دردی عصاره رازک با مرفین در موش سوری

سابقه و هدف: رازک از خانواده گیاهان دارویی و از تیره شاهدانه می باشد که به صورت وحشی از زمان های دور در اروپا و آسیا و شمال آمریکا رویش داشته است. در فارماکوپه دارویی، به عنوان ضد اضطراب، ضد درد، آرام بخش و برطرف کننده فشارهای عصبی از آن یادشده است. این ماده دارای ترکیباتی چون پروتئین ها، اسیدهای آمینه، لیپیدها و گلوکز، پکتین، موم و ترکیبات استروژنی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد دردی عصاره رازک و مقایسه این اثر با مرفین می باشد.

مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، پس از آماده کردن عصاره آبی رازک به روش دم کرده، اثر ضد دردی آن با دوزهای 0.1و 1 میلی گرم بر کیلوگرم مرفین با استفاده از آزمون فرمالین در موش سوری مورد بررسی قرار گرفت. این آزمون یکی از آزمون های استاندارد است که جهت ارزیابی درد در مدل حیوانی مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش تزریق فرمالین منجر به پاسخ دو مرحله ای درد شده که مرحله سریع و زودگذر اولیه با یک دوره تاخیری و تونیک دنبال می شود.

یافته ها: نتایج حاصل از این تحقی نشان می دهد در حالی که رازک با دوز mg/kg 8 در موش سوری بر پاسخ اولیه درد اثری نداشته اما بر پاسخ تاخیری آزمون فرمالین در فاصله 15-60 دقیقه موثر است. این اثر ضد دردی در حد فاصل بین اثر مرفین با دوز 0.5 تا mg/kg 1 قرار داشته ولی با هیچ یک از دوزهای مرفین تفاوت معنی داری را نشان نمی دهد.

نتیجه گیری: شواهد نشان می دهد که تعدیل درد می تواند از طریق سیستم های متعددی صورت پذیرد. ما با توجه به وجود استروژن در رازک و تاثیر ضد دردی و ضد التهابی آن می توان این گونه نتیجه گرفت که این ماده ممکن است از طریق گاز استروژنو مکانیسم مهار سیکلواکسیژناز تاثیرات خود را ایفا نموده باشد.