اپیدمیولوژی لیشمانیوز جلدی در شهر بافق، یزد سال 1384

مقدمه: لیشمانیوز جلدی یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی موجود در کشور ما می باشد. این بیماری به دو صورت acl (شهری) و zcl (روستایی) وجود دارد. به دنبال اپیدمی لیشمانیوز جلدی در شهر بافق از استان یزد در سال1383 ، این تحقیق جهت مشخص شدن جنبه های مختلف اپیدمیولوژی بیماری برای اولین باردر این شهر در سال 1384 صورت پذیرفت.

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی و به روش مقطعی انجام گردید. جهت مطالعات حشره شناسی هر 15 روز یکبار اقدام به صید پشه خاکی از اماکن ثابت انسانی و خارجی به وسیله 30 عدد تله چسبان انجام شد. جهت مطالعه جوندگان هر 15 روز یکبار اقدام به تله گذاری با 20 عدد تله زنده گیر و با طعمه هایی از خیار تازه انجام گردید. مطالعات عفونت انسانی در آخر هر فصل بر روی 2123 نفر (شامل 500 خانوار) صورت پذیرفت که برای هر خانوار فرم های مخصوصی ثبت شد. در این فرم ها سن، جنس و وضعیت افراد از نظر بیماری ثبت می گردید.

نتایج: 1784 عدد پشه خاکی شامل شش گونه فلبوتوموس پاپاتاسی، فلبوتوموس منگولنسیس، سرژانتومیا سینتونی، سرژانتومیا تئودوری، سرژانتومیادنتاتا، سرژانتومیا بغدادیس صید گردید. در اماکن داخلی گونه غالب فلبوتوموس پاپاتاسی (87.3 درصد) و در اماکن خارجی سرژانتومیا سینتونی (53 درصد) بودند. جمعاً 39 عدد مریونس لیبیکوس و 3 عدد رومبومیس اپیموس صید گردید که در هر دو گونه آلودگی به انگل لیشمانیا مشاهده شد. جمعاً 2123 نفر از اهالی شهر بافق مورد معاینه قرار گرفتند که، شیوع اسکار و زخم حاد به ترتیب: 1.8% و 0.9 درصد محاسبه گردید.

نتیجه گیرِی: براساس یافته های این تحقیق، لیشمانیوز جلدی شهر بافق از نوع روستایی است که عامل آن l.major و مخازن آن می تواند libycus و r.opimus باشند و با توجه به میزان صید p.papatasi در اماکن داخلی (87.3 درصد) این گونه ناقل احتمالی در این شهر می باشد.