ارزیابی کاربری اراضی شهر شیراز با استفاده از فرایند سلسله مراتبی (ahp) (نمونه موردی: منطقه یک شهرداری شیراز)

هر نوع برنامه ریزی کاربری زمین شهری به مثابه الگوی آتی بهره- برداری از زمین در یک شهر است. در فرایند برنامه ریزی شهری مطالعات کاربری زمین از جایگاه ویژه ای برخوردارند، در حالی که سابقه مطالعات کاربری زمین در ایران بسیار کم است و طرح های شهری به تبع الگوهای مرجع معمولا به تهیه "نقشه کاربری زمین" و "جدول سرانه های کاربری" و "ضوابط منطقه بندی"محدود شده است و در نتیجه کمتر به ابعاد اقتصادی محیطی، حقوقی و اجتماعی استفاده از زمین و فضا توجه می شود. با توجه به اینکه کاربری زمین در شهرها از جایگاه ویژه ای برخوردار است، بدون برنامه ریزی مشکلاتی در بافت کالبدی ایجاد شده و آشفتگی و نابسامانی در ویژگی های آن ظاهر می شود. این پژوهش به منظور بررسی و ارزیابی کاربری های منطقه یک شهرداری شیراز با استفاده از روش فرایند تحیل سلسله مراتبی صورت گرفته است. بررسی و تحلیل کاربری موجود اراضی ما را به شناسایی جایگاه و نقش منطقه در سطح شهر رهنمون می دارد. در فرایند تحلیل سلسله مراتبی 5 کاربری مهم در منطقه یک انتخاب شده و بصورت زوج از طریق پرسشنامه مورد مقایسه قرار گرفته اند. پس از پرکردن پرسشنامه ها توسط متخصصین و عموم افراد، وزن دهی و محاسبه ی میانگین هندسی؛ داده ها را نرمالیزه کرده و کاربری های مورد بررسی را با توجه به الگوی بدست آمده اولویت بندی کرده. بر اساس داده های حاصل از نرمالیزه کردن اولویت ها به قرار زیر است:

1- کاربری مسکونی 0.474

2-کاربری تجاری 0.275

3-کاربری آموزشی 0.149

4-کاربری درمانی 0.068

5-کاربری اداری 0.032

در انتها با توجه به اولویت بندی های بدست آمده برای دستیابی به محیطی مطلوب ملزم به ایجاد هماهنگی بین عملکردها هستیم. با ایجاد هماهنگی بین عملکردها بهبود یکی از اولویت ها بهبود دیگری را حاصل می نماید و منجر به رعایت سلسله مراتب ها و رضایت ساکنان منطقه می شود.