تاثیر شوری و ورمی کمپوست بر قابلیت جذب آهن و روی در خاک های جنوب استان فارس

کمبود عناصر کم مصرف از مهم ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در خاک های آهکی مناطق جنوبی ایران می باشند. یکی از راهکارهای پایدار برای حفظ تولید و بهبود وضعیت حاصلخیزی خاک به -خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک با ورودی کم مواد آلی، استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک به همراه کودهای شیمیایی است. در این پژوهش، اثر کاربرد سطوح مختلف ورمیکمپوست شامل صفر، 10 و 20 درصد وزنی (نسبت وزنی ورمی کمپوست به خاک) بر جذب برخی عناصر غذایی و رشد و عملکرد خیار در سه سطح شوری صفر، 40 و 80 میلی مولار کلریدسدیم (معادل هدایت الکتریکی صفر، 3.65 و 7.30 دسی زیمنس بر متر) مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش معنی دار ماده خشک ریشه و شاخساره شد، اما این اثرات منفی شوری به طور معنی داری با کاربرد ورمی کمپوست کاهش یافت. اثر مثبت ورمی کمپوست بر رشد گیاه بسته به سطح ورمی -کمپوست متفاوت بود. هم چنین شوری باعث افزایش معنی دار غلظت سدیم (375 درصد) و کاهش غلظت پتاسیم (23 درصد) شاخساره گیاه شد. غلظت آهن و روی شاخساره نیز در شرایط شور به طور میانگین به ترتیب از 338 و 31 میلی گرم بر کیلوگرم به 307 و 25 میلی گرم بر کیلوگرم کاهش یافت، اما کاربرد ورمی کمپوست باعث افزایش غلظت این عناصر در گیاه شد. اثر ورمی کمپوست بر نسبت پتاسیم به سدیم شاخساره معنی دار نبود، اما با افزایش شوری، نسبت پتاسیم به سدیم شاخساره کاهش یافت. بر اساس نتایج این مطالعه، ورمی کمپوست علاوه بر حفظ تعادل عناصر غذایی در شرایط شور، باعث افزایش غلظت آهن و روی در گیاه شده و از این طریق می تواند به کاهش خسارت اکسیداتیو ناشی از تنش شوری کمک کند.