بررسی کارکردهای روش تربیتی مقایسه ای و تمثیل در قرآن کریم

بررسی کارکردهای روش تربیتی مقایسه ای و تمثیل در قرآن کریم

قرآن کریم برای تربیت ابعاد وجود انسان از روش های بسیاری استفاده کرده است که از جمله آنها روش های مقایسه ای و تمثیل است.در روش تربیتی مقایسه ای،قرآن کریم دوامر متضاد مانند کفر وایمان را مقابل هم می نهد، به آثار و نتایج هر دو اشاره می کند،آن گاه از متربی می خواهد که دو طرف را باهم مقایسه کند وبه اختیار خود یکی را برگزیند.دومین روش تربیتی که در این نوشتار به آن پرداخته شده است، تمثیل است.استفاده از تمثیل و تشبیه از دیر زمان یکی از ساده ترین و موثرترین راه های تربیتی بوده است.تمثیل یکی از روش های تصویرسازی ومجسم کردن موضوع است که مخاطب را همزمان به تخیل و تفکر وادار می کند.تفاوت تمثیل با مقایسه در آن است که در تمثیل مشابهت بین دو امر شرط است،اما در مقایسه شرط نیست.تمثیل شیوه ای است که تمثیل پرداز با آن، عامدانه، مفاهیم عقلی وانتزاعی، روانشناختی یا روحی را به زبان مادی و ملموس بیان می کند.به عبارتی دیگر تمثیل تلاشی عقلانی است برای تصویر کردن چیزی که ممکن است به طریقی دیگر نیز شناخته شود.

در قرآن کریم نیز از تمثیل به منظور تاثیر گذاری بیشتر بر مخاطب به عنوان یکی از روش های تصویر سازی و مجسم کردن موضوعات، استفاده شده است.چنانکه می توان گفت: داستان های قرآن در عین واقعی بودن از نوع قصه های تمثیلی است؛ که هر یک به صورت غیر مستقیم حامل پیام و نکته ای آموزنده و بیدار کننده است که از جنبه عبرت آموزی بالایی برخوردار است.این مقاله به روش توصیفی _ تحلیلی و با استناد به آیات قرآن کریم ضمن پرداختن به اهمیت تربیت و استفاده از روش های تربیتی خاص با توجه به شرایط و موقعیت،کارکرد های دو روش تربیتی مقایسه ای و تمثیل را بیان کرده است.