بررسی تعامل عقل و وحی از دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی و علامه طباطبایی

بررسی تعامل عقل و وحی از دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی و علامه طباطبایی

بررسی کیفیت رابطه عقل و وحی از دیرباز مورد توجه اندیشمندان بسیاری، چه در جهان اسلام بوده و هست. در این بین حکمای مسلمان از گروه های مختلف نیز با تکیه بر اصول خاص خود سعی در تبیین این موضوع داشته اند.

در این مسیر برخی اصالت را به عقل و استدلال داده و دین را در گوشه عزلت نشانده اند و جماعتی نیز وحی و آموزه های دینی را اصیل دانسته اند و عقل و دستاوردهای آن را ناکارآمد جلوه داده اند. بارزترین فیلسوفی که در تبیین تعامل و هماهنگی بین حکمت و شریعت سعی بلیغ داشت، صدرالمتألهین شیرازی است.

او با وجود دفاع تمام قد از حریم عقل و فلسفه معتقد بود که این منبع معرفتی هیچگاه نمی تواند به تنهایی انسان را به شناخت تام حقایق برساند و او را به کمال مطلوب نائل کند، بلکه وحی و آموزه های وحیانی متممی هستند برای عقل و دستاوردهای آن، و انسان کامل باید با دو بال عقل و وحی به سیرو سلوک بپردازد. علامه طباطبایی نیز از معاصرینی است که از این مساله غفلت ننموده و نظریه مختار خویش را که هم سوی نظرگاه ملاصدرا می باشد به خوبی تبیین نموده است.