اثرات و راهکارهای آلودگی هوا در ایران

اثرات و راهکارهای آلودگی هوا در ایران : یک مرور حیطه ای

مقدمه: آلودگی هوا یکی از مشکلات زیست محیطی است که در سال های اخیر به خطر جدی برای سلامت بشر تبدیل شده است. آلودگی هوا در بسیاری از شهرهای ایران به سطوح خطرناکی رسیده است. هدف این پژوهش بررسی اثرات و رویکردهای کنترل آلودگی هوا در ایران است. مواد و روش: این پژوهش با روش مرور حیطه ای انجام شد.

کلیه مطالعات در زمینه آلودگی هوا در پایگاه های اطلاعاتی« web of science» ، « pubmed » ، « scopus» ، « sid»  و magiran با کلیدواژه های مناسب به زبان انگلیسی و فارسی جستجو شد. تعداد 1822 مطالعه غربالگری شد. تعداد 206 مطالعه شرایط ورود به پژوهش حاضر را داشت. در نهایت، مطالعات با روش تحلیل موضوعی و با استفاده از نرم افزار maxqda تحلیل شدند. یافته ها: تعداد 99 اثر برای آلودگی هوا شناسایی شد که در سه دسته سلامتی، بیولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی گروه بندی شدند.

در میان اثرات سلامتی عمده ترین اثرات به اختلالات ریوی (  50 بار ) و اختلالات قلبی (  39 بار )، در گروه بیولوژیکی اثرات مربوط به خاک ( 7 بار) و در گروه اثرات اقتصادی - اجتماعی افزایش هزینه های اقتصادی سلامت (2 بار) پرتکرارترین اثرات بوده است. تعداد 126 راهکار برای کاهش آلودگی هوا در ایران شناسایی شد. که در قالب سه گروه شامل راهکارهای پیشگیری از آلودگی هوا، راهکارهای کنترلی و کاهش دهنده تاثیر آلودگی هوا و راهکارهای مقابله با آلودگی هوا دسته بندی شدند.

و سپس در هر گروه راهکارها در زیرمجموعه ها تحت عناوین حاکمیت، برنامه ریزی شهری، ترابری سبز، معماری سبز، مدیریت انرژی، مدیریت پسماند، فرهنگ سازی و ارائه خدمات سلامت ارائه شده است. پرتکرارترین راهبردها در حوزه های حاکمیت، برنامه ریزی شهری، ترابری سبز، معماری سبز و فرهنگ سازی بود. نتیجه گیری: کاهش تاثیر آلودگی هوا بر سلامت عمومی علاوه بر تلاش های سیاستی برای کاهش تولید آلودگی هوا به تلاش های فردی برای محدود کردن مواجهه، نیز نیاز دارد. بینش های به دست آمده از چنین مطالعاتی می تواند اطلاعات مفید و تکمیلی را برای سیاستگذاران شهری فراهم کند تا تصمیم های پایدارتری بگیرند. درکشورایران، با الگوهای مختلف کاهش آلودگی هوا، سیاستگذاران باید به رویکردهای درک ریسک و مدیریت ریسک توجه ویژه ای داشته باشند.