تبیین فرم شوادان، راهکاری پایدار در معماری سنتی دزفول و شوشتر

در گذشته معماران برای ایجاد سازگاری با طبیعت، نوآوری های بسیاری را با بهره گیری از منابع گوناگون و انرژی های پاک طبیعی و عوامل اقلیمی ایجاد کرده اند. مصادیق این امر شوادان ها هستند، شوادان ها با بهره گیری از ظرفیت بالای حرارتی خاک، فضایی مطبوع و دلنشین را در اقلیم گرم و مرطوب موجب می شدند. ولی به مرور زمان و استفاده از پیشرفت های تکنولوژیک، منجر به فراموشی روش های بومی گردیده  است. معماران با هدف سازگاری با طبیعت و اقلیم هر منطقه ابتکارات فراوانی داشته اند. بادگیرها، آب انبارها و یخچال ها نمونه هایی از این نبوغ هستند. بسیاری از این معماری ها با ورود به عمق زمین شکل گرفته اند. "شوادان" یکی از فضاهای زیرزمینی خاص شهرهای دزفول و شوشتر در جنوب غربی ایران با کاربری و ویژگی های خاص است. این مقاله به توصیف ویژگی های این نوع فضای زندگی زیرزمینی و نحوه مطابقت آن با اقلیم گرم و مرطوب در شهرهای دزفول و شوشتر می پردازد. همچنین در این نوشتار، چگونگی الگوپذیری از شوادان در ساخت بناهای جدید مدنظر است. در نتیجه مطالعه شوادان ها به وضوح می توان گفت که این فضاها بر اساس اصول معماری پایدار می باشد و به دلیل اینکه شوادان ها بیشتر در منطقه خوزستان، به خصوص در شهرهای دزفول و شوشتر مورد استفاده قرار گرفته اند. این مقاله ابتدا به توضیح  در مورد شوادان ها و نحوه کارکرد و اجزاء آنها و تاثیر بر شرایط آسایش زندگی می پردازد تا با معرفی الگوهای پایداری در شوادان ها روش هایی را برای استفاده مجدد از آنها ارائه دهد. پژوهش پیش رو بر اساس مطالعه کیفی صورت گرفته و به روش توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها و تحلیل کتابخانه ای، مجلات، مقالات معتبر در مورد شوادان ها و اسناد و مدارک و منابع مکتوب می باشد.