تحلیل مشروعیت راه های کنترل ریسک و غرر در قراردادهای سوآپ در بازار سرمایه اسلامی

بازار سرمایه به عنوان مهمترین مرکز نقل و انتقالات غیر فیزیکی، واسطه ای بین صاحبان سرمایه و متقاضیان آن بوده و فعالان این بازار جهت کنترل نوسانات و خطرات احتمالی ناشی از آن نیازمند استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک می باشند که ازجمله آن ها می توان به قراردادهای سوآپ اشاره نمود. این قراردادها بنا به دلایلی ازجمله وجود غرر، شائبه ربوی و قماری بودن و مصداق بیع کالی به کالی قرار گرفتن نمیتواند نیازهای فعالان این بازار که از یکسو قصد کنترل ریسک و از سوی دیگر درصدد تأمین مالی پروژه های خود به طریق حلال و بر مبنای اصول اسلامی هستند را برطرف نماید. از طرف دیگر شریعت اسلام و به ویژه فقه پویای شیعه دارای توانایی های بالقوه ای بوده که می تواند به صورت بالفعل درآمده و کلیه نیازهای فعالان اقتصادی در زمینه بازار سرمایه را برطرف نماید و حتی از این مرحله فراتر رفته و این دسته از افراد را به سوی روش های نوین تأمین مالی اسلامی رهنمون نماید. لذا این تحقیق با روش تحلیلی توصیفی از طریق جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای صورت پذیرفته و این نتیجه حاصل شد که بومی سازی این ابزارها به دو روش میسور است. اولین روش منطبق سازی آن ها با عقود سنتی اسلامی با استفاده از سوآپ اسلامی و عقد الوعد است و روش دوم استفاده از ابزارهای نوین مالی جهت تأمین مالی اسلامی بازار سرمایه می باشد که در این قسمت قراردادهای مزارعه، مساقات، اجاره و منفعت موردبررسی قرار گرفت.