بررسی تاثیر توسعه مالی و بهره وری عوامل تولید بر رشد اقتصادی در ایران

تلاش برای بهبود و استفاده مؤثر و کارآمد از منابع گوناگون هم چون نیروی کار، سرمایه، مواد، انرژی و اطلاعات، هدف تمامی مدیران سازمان های اقتصادی و واحدهای تولیدی صنعتی و مؤسسات خدماتی است. بهره وری به طور عمده مشخص کننده درآمد حقیقی، تورم و رفاه مردم است و کوشش سیاستمداران بر آن است که دلایل واقعی رشد یا کاهش بهره وری را کشف کنند. توسعه منابع انسانی و افزایش بهره وری به عنوان یک ضرورت، جهت ارتقای سطح زندگی بشر و پی ریزی جوامع مرفه تر، آرامش و آسایش انسان ها همواره هدفی والا برای همه دولت ها و سازمان ها تلقی می شود. بنابراین بدون تردید در نظام صنعتی متحول امروزی نخست کوشش در شناخت مفاهیم بهره وری و سپس تلاش در تعیین عمل موثر در افزایش آن، یکی از شرایط ضروری برای تحقق رشد و توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی می باشد. همواره بخش مالی نقش مرکزی در توسعه و رشد اقتصادی دارد، از این رو رابطه میان توسعه مالی و رشد اقتصادی مهم و ضروری به نظر می رسد. در میان عوامل موثر بر رشد اقتصادی (مانند میزان انباشت سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، درجه باز بودن اقتصاد و...) در سال های اخیر، نقش توسعه و واسطه های مالی در بهبود رشد اقتصادی پررنگ تر شده است. با توجه به اهمّیت موضوع، در این مطالعه تاثیر توسعه مالی و بهره وری عوامل تولید بر رشد اقتصادی در دوره زمانی 1394-1360 برای کشور ایران مورد توجه قرار گرفته است. برای رسیدن به این هدف، در این پژوهش از مدل اقتصاد سنجی خود رگرسیون برداری (var) و از روش جوهانسون- جوسیلیوس برای بررسی هم انباشتگی استفاده شده است. نتایج حاصل شده، نشانگر این است که اثر گذاری معنی داری بین توسعه مالی و بهره وری عوامل تولید بر رشد اقتصادی برقرار است.