اولین گزارش از همراهی یک فیتوپلاسما از گروه 16srvi با فیلودی خیار از استان خراسان شمالی

خیار با نام علمی (cucumis sativus) یکی از محصولات مهم اقتصادی کشور می باشد. از آن جا که تولید و پرورش گیاهان جالیزی، یکی از بخش های مهم تجاری در ایران و جهان محسوب می شود، لذا شناسایی عوامل بیماری زا و محدود کننده کشت این گیاهان، بسیار حائز اهمیت است. طی بازدیدهای به عمل آمده در سال 1396، از مزارع و گلخانه های استان خراسان شمالی، علایمی نظیر ضخیم شدن و فنجانی شدن برگ ها، برگی شدن اجزای گل، سبز شدن گلبرگ ها، رشد جوانه های داخل گل و عقیمی، جارویی شدن و توقف رشد در برخی از بوته های خیار مشاهده شد. از این نمونه ها دی. ان. ای کل استخراج گردید و جهت بررسی آلودگی فیتوپلاسمایی آن ها، از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) و جفت آغازگرهای عمومی p1/p7 (دور اول) و آغازگرهای آشیانه ای r16f2n/r16r2 (دور دوم) استفاده شد. محصولات تکثیری به صورت دو طرفه خوانش و توالی یابی شدند. آنالیز فیلوژنی ژن های توالی یابی شده به همراه دیگر توالی های فیتوپلاسمایی مشابه موجود در بانک ژن انجام شد و در نهایت چند شکلی طولی قطعات حاصل از هضم (rflp) مجازی محصول pcr آشیانه ای، انجام گرفت. در تمام نمونه های دارای علایم به ترتیب برای جفت آغازگرهای p1/p7 و r16f2n/r16r2، قطعاتی به طول تقریبی 1800 و 1250 جفت باز تکثیر شدند. تحت همین شرایط هیچ قطعه ای در نمونه های دی. ان. ای حاصل از گیاهان بدون علایم و کنترل منفی تکثیر نشد. جست و جو با برنامه بلاست، با استفاده از این ترادف، نشان داد که فیلودی خیار بیشترین شباهت را به میزان 99 درصد با فیتوپلاسمای افژولش شبدر (clover proliferation group) از گروه آر. ان. ای ریبوزومی 16srvi داشت. الگوی rflp مجازی نیز با استفاده از برنامه iphyclassifier نشان داد که فیلودی خیار در این استان متعلق به گروه 16srvi و زیرگروه a می باشد. این اولین گزارش از همراهی یک فیتوپلاسما از گروه 16srvi فیلودی خیار از استان خراسان شمالی می باشد.