گیاه دارویی بسفایج: ترکیبات شیمیایی، خواص دارویی، اهمیت و کاربرد

گیاهان داروئی اگر چه از دیرباز برای آدمیان آشنا و در بسیاری از مواقع مرهم دردهای بشری بوده است اما پیشرفت های علمی و فن آوری طی سه دهه اخیر، اهمیت و نقش سازنده گیاهان داروئی را در تامین نیازهای بشر به ویژه در حیطه دارو و درمان دو چندان ساخته است. بسفایج از جمله گیاهان داروئی مهم در طب قدیم و طب جدید به شمار می رود. بسفایح یا بسپایچ از نهان زادان آوندی و از گروه سرخس ها می باشد. ترکیبات بسیار زیاد و متنوعی در ریزوم بسفایج شناسایی و گزارش شده است که می توان به انواع ساپونین ها، اسانس، قندها، مشتفات الکلی، پروتئین ها، کربوهیدرات ها، اسیدهای چرب، استرها و رزین ها اشاره نمود. بسفایج از زمان باستان در میان ملل مختلف مورد استفاده بوده است. در طب قدیم از بسفایج جهت درمان مشکلات تنفسی و به خصوص بهبود سرفه و تسکین دردهای سینه در سرما خوردگی استفاده می کردند. از دیگر اثرات مهم بسفایج می توان به خاصیت خلط آور، اشتهاآور ضد کرم، ضد روماتیسم، ادرارآور، ملین، مسهل، و تقویت کنندگی آن اشاره نمود. با توجه به خاصیت صفرا آوری بسفایج، این گیاه از قدیم در اروپا برای درمان هپاتیت و یرقان مورد استفاده قرار می گرفت. در دوران طب جدید نیز بسفایج به دلیل دارا بودن مواد و ترکیبات موثر، در درمان و پیشگیری بیماری ها در صنعت غذا و دارو مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، گیاه بسفایج و اهمیت آن در طب قدیم و جدید مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. هم چنین اهمیت آن در ترکیب داروهای جدید مورد بحث قرار گرفته و محدودیت ها و عوارض احتمالی آن بیان می گردد.