مروری بر مدل های فرایند طراحی معماری

طراحی معماری از جمله دروسی است که به عنوان محور اصلی در دوره های کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد وجود داشته و مهم ترین دروس در زمینه ی آموزش معماری به شمار می آید. از آن جا که آموزش طراحی معماری (بالاخص در ایران) در قالب کارگاه های طراحی، براساس رابطه ی استاد و شاگردی و مبتنی بر دانسته ها و تجربیات اساتید شکل گرفته، عموم طراحان حرفه ای توانایی طراحی خویش را از طریق کسب تجربه توسعه داده اند؛ بطوری که می توان گفت امروزه به تعداد طراحان، فرآیندهای طراحی وجود دارد. فرآیند طراحی معماری، فرآیندی چندساحتی، پیچیده و متضمن دانش و خلاقیت توام است که به دلیل گستردگی و تنوع حوزه ها و مفاهیمی که موضوع معماری و طراحی در فصل مشترک آن قرار دارد، همواره رسیدن به یک روش مشخص و جامع برای فرآیند طراحی معماری بسیار دشوار به نظر می رسد. بنابراین با توجه به این که طراحی موضوعی است که عناصر و پارامترهای مختلفی بر آن اثر گذارند، درنظر گرفتن تمام عوامل و فاکتورهای موثر بر طراحی معماری، تقریبا امری غیرممکن به نظر می رسد. بدین ترتیب راه حل مناسب، تلاش در جهت ارائه روشی نظام مند برای طراحی معماری است، تا بوسیله آن طراحان بتوانند همه عوامل و فاکتورهای اثرگذار بر طراحی را لحاظ کنند. به منظور رسیدن به این مهم، ابتدا لازم است مروری بر مدل ها و روش های طراحی ارائه شده از سوی دیگر پژوهشگران معماری انجام گیرد. در پژوهش حاضر، نگارنده به بررسی طراحی معماری، بحث در رابطه با فرایند طراحی معماری و بررسی مدل های ارائه شده برای طراحی معماری پرداخته است. امید است در پژوهش های آتی بتوان باتوجه به اطلاعات بدست آمده، به روشی نظام مند و کارا برای طراحی معماری دست یافت.