بررسی اثر ترکیب درآمدهای مالیاتی بر توزیع درآمد در استانهای مختلف ایران (رویکرد داده های تابلویی)

بررسی اثر ترکیب درآمدهای مالیاتی بر توزیع درآمد در استانهای مختلف ایران  (رویکرد داده های تابلویی)

مالیات از مهم ترین منابع تامین مالی دولت است و سیاست گذاری در زمینه درآمد‌های مالیاتی می‌تواند به عنوان ابزارهای مهم دولت برای تحقق اهداف توسعه‌ای از جمله کاهش نابرابری توزیع درآمد نقش مهمی را ایفا نماید. هدف اصلی این مقاله بررسی اثر ترکیب درآمدهای مالیاتی بر توزیع درآمد در استان‌های ایران می‌باشد. جهت تحلیل داده‌ها از روش اقتصادسنجی داده‌های تابلویی، با استفاده از نرم افزار ایویوز استفاده شده است. به این منظور، از متغیرهای مستقل (مالیات مستقیم، مالیات غیر مستقیم) و متغیرهای کمکی (تولید ناخالص داخلی سرانه، تورم، هزینه‌های دولت، زکات به عنوان مالیات اسلامی) بر نابرابری توزیع درآمد (ضریب جینی) استانها استفاده شده است.

نتایج حاصل از داده‌های تابلویی نشان می‌دهد که، افزایش هر یک از درآمدهای مالیاتی (مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیر مستقیم) روی توزیع برابری درآمد اثر مثبت داشته و شکاف طبقاتی را کاهش می‌دهد و بیشترین کارایی درکاهش نابرابری توزیع درآمد دراستانهای ایران متعلق به مالیات‌های مستقیم (مالیات بر ثروت، درامد اشخاص و مشاغل، مالیات بر درامد شرکتها) است. بنابراین سیاستگذاران اقتصادی جهت بهبود برابری توزیع درآمد در استانهای ایران، باید بیشترین نرخ و پایه مالیاتی را بر ثروت و عایدی سرمایه، درآمد مشاغل و شرکت‌ها در استانهای مختلف ایران وضع نمایند.