بررسی شخصیت بهنجار از منظر روان شناسی و قرآن

بررسی شخصیت بهنجار از منظر روان‌شناسی و قرآن

سابقه و هدف: در اعصار مختلف انسان‌ها و مکاتب گوناگون به اظهارنظر درباره‌ی انسان سالم پرداخته‌اند و به‌‌صورت مکتوب، شفاهی و عملی ویژگی‌هایی را برای وی برشمرده‌اند. گروهی از این ویژگی‌ها را مکاتب انسانی و گروهی دیگر را مکاتب الهی فراهم کرده‌اند. پشتوانه‌ی مکاتب انسانی افکار انسانی، نیازسنجی‌ها و شناسایی‌های محدود آنها از انسان هم‌دوره‌ی خود است که با گذشت زمان کاربرد خود را از دست می‌دهد، هرچند در زمان معاصر خودش می‌تواند منافعی برای جامعه‌ی انسانی داشته باشد و یا مانند بعضی از نظریه‌ها نه ‌تنها سودی نداشته باشد بلکه مضراتی نیز داشته باشد؛ اما پشتوانه‌ی مکاتب الهی شناسایی فراانسانی از انسان توسط آفریننده‌ی او است که یکی از خود همین انسان‌ها یعنی پیامبر از جانب خداوند متعال بر آنها عرضه می‌کند که در آن به فهم و توانایی مخاطب یعنی انسان توجه شده و هر انسانی به ‌اندازه‌ی فهم خود از آن بهره‌مند‌ می‌شود. ازاین‌رو، در مقاله‌ی مروری حاضر به بررسی شخصیت بهنجار از منظر روان‌شناسی و قرآن پرداخته شد.

روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است که بر پایه‌ی بررسی‌های علمی مستخرج از منابع الکترونیک، کتاب‌ها و مجلات انجام شد. مولفان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که قرآن انسان را موجودی دارای دو بُعد مادی و معنوی در نظر می‌گیرد و بر همین اساس الگوی شخصیت بهنجار وی را تعریف می‌کند.

نتیجه‌گیری: در قرآن ضمن در نظر گرفتن سه بُعد شناختی، رفتاری و عاطفی در شخصیت انسان، تحقق استکمال و استعلای وی را در صورتی ممکن می‌داند که این سه بُعد وجودی در زمینه‌ی ارتباطی سه وجهی (خود، خدا و جهان) و بر اساس منشور طراحی‌شده‌ی انسان در قرآن که آن ‌هم بر اساس فطرت و حقیقت است رشد و ارتقا یابد، نه در ارتباط دووجهی خود و جهان که در بیشتر مکاتب روان‌شناسی وجود دارد.