تحلیل اثرات کالبد-عملکردی بازارچه های مرزی با تاکید برتوسعه پایدار و آمایش نواحی شهری (شهرپیرانشهر)

بازارچه های مرزی با توجه به ساختارشان توانسته اند مسئلۀ امنیت مرزها را تا حدودی برآورده نمایند و این مسئله روی شرایط اقتصادی مناطق مرزی تأثیر به سزایی داشته است. این نوشتار حاصل پژوهشی میدانی از بازارچه های مرزی شهرپیرانشهر در استان آذربایجان غربی است که با استفاده از روش تحقیق کمی صورت گرفته است. روش انجام آن در بخش نظری، کتابخانه ‌ای و اسنادی و در بخش عملی، پیمایشی می ‌باشد. در روش اسنادی از فیش، اسناد و نامه‌های اداری، گزارشات و مقالات مؤسسات و وزارت‌خانه‌ ها و سازمان‌ های ذیربط و در شیوه میدانی از پرسشنامه، مصاحبه و جامعه اماری طبق فرمول کوکران 384 نفر بوده و داده-های آن نیز همچنین از طریق پیمایش و با ابزار پرسشنامه و تحلیل انها با استفاده از نرم افزار spss به دست آمده است. نتایج مطالعات و بررسی حاکی از آن است که فعالیت و استقرار بازارچه ها در منطقه توانسته است در بسیاری از متغیرهای رفاهی از قبیل ایجاد اشتغال، تحرک شغلی مرزنشینان، افزایش درآمد، تأمین مایحتاج نیازهای ساکنان مرزنشین، تغذیه، بهداشت، مسکن و محیط زیست، بهبود نسبی ایجاد کنند. همچنین استقرار بازارچه از اقتصاد غیر رسمی در این منطقه تا حد زیادی کاسته است اما نتوانسته از خیل عظیم مهاجران روستایی به ویژه جوانان به شهر بکاهد. به علاوه، اینکه بازارچه ی تمرچین توانسته است امنیت نسبی از لحاظ اقتصادی در منطقه ایجاد کند. نتایج فرضیات نشان می دهد بین عوامل موجود در بازارچه ی مرزی تمرچین و شاخص های کالبد عملکردی رابطه نسبتاً معناداری وجود دارد.