ارائه معیار اقتصادی ارتقای بهره وری در صنعت آب

آمار و اطلاعات مطالعه شده بیش از پیش هشدارهای عدم موازنه منابع و مصارف آب را پیوسته گوشزد می نماید. در این آمار سرانه منابع آب در سطح جهان 7600 مترمکعب است. در آسیا 3920 مترمکعب که 48% کمتر از سرانه جهان است. درایران این سرانه به 2000 مترمکعب که 49% کمتراز سرانه آسیا و 73کمتراز سرانه جهان می باشد. در منطقه اصفهان 1520 مترمکعب که 24 % کمتر از سرانه در ایران و 61% کمتر ازسرانه آسیا و 80% کمتر از سرانه جهان است. همچنین حد بحرانی سرانه آب در مدیریت منابع آب 1760 مترمکعب آمده که بدین ترتیب منطقه اصفهان حدود 14% زیر ناحیه بحرانی قراردارد. تحقیقات نشان می دهد روند هزینه های سرمایه گذاری در طرحهای جدید توسعه منابع آب نسبت به طرحهای قدیم به قیمت ثابت در حد قابل ملاحظه رو به افزایش است. کسری منابع آب، افزایش قابل ملاحظه هزینه های احداث طرحهای جدید، استراتژی صرف "احداث طرحهای جدید برای جبران کمبود منابع آب" را حداقل برای مدتی به چالش می کشاند. به نظر می رسد حداقل برای یک دوره زمانی، جایگزینی استراتژی جدید "بهبود و ارتقای بهره وری در محورهای چهارگانه تولید و استحصال آب، ذخیره سازی و نگهداری و حفاظت از منابع آب، انتقال منابع آب، توزیع و مصرف"ضروری باشد. بدیهی است هرگونه عملیات اجرایی جهت ارتقای بهره وری نیز هزینه هایی در بر خواهد داشت. در این مقاله در پی آنیم معیار اقتصاد مهندسی ارائه نمائیم که مشخص نماید تا چه مقدار هزینه های ارتقای بهره وری توجیه پذیر است و استراتژی جدید را پوشش می دهد. منطق این معیار برلحاظ نمودن هزینه سرمایه ای آخرین طرح توسعه ای برای تامین یک واحد آب و مقایسه آن با هزینه ارتقای بهره وری واینکه میزان انجام هزینه ارتقا چه میزان مطلوبیت ایجاد می نماید، استوار است. از مطالعه موردی انجام شده، این نتیجه حاصل گردیده که در صورت انجام سرمایه گذاری ارتقا ی بهره وری، 153% مطلوبیت حاصل می شود.