پایش شیوع گواتر و میزان ید ادرار در دانش آموزان 10-8 ساله استان تهران در سال 1386: 17 سال پس از یدرسانی

سابقه و هدف: پس از دو دهه فعالیت، ایران بعنوان کشور عاری از کمبود ید در منطقه شناخته شده است. در این پایش شیوع گواتر و غلظت ید ادرار 17 سال پس از یدرسانی و مصرف نمک یددار در استان تهران در پاییز سال 1386 مورد بررسی قرار گرفت.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 1200 کودک دبستانی 8 تا 10 ساله مدارس استان تهران به صورت تصادفی و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. میزان شیوع گواتر، غلظت ید ادرار، ید موجود در نمک خانوارها و حجم تیروئید بدست آمده به روش اولتراسونوگرافی بررسی شد. میزان ید ادراری نمونه ها تعیین و میزان واقعی آن در جامعه برآورد گردید.

یافته ها: فراوانی کلی گواتر 2.3 درصد بدست آمد. میانه ید ادرار 94.1 میکروگرم در لیتر بود و 20.8 درصد افراد ید ادرار کمتر از 50 میکروگرم در لیتر داشتند. 54.9 درصد خانوارهای تهرانی از نمک تصفیه شده استفاده می کردند. 62.5 درصد نمک های مصرفی خانوارها کمتر از 15 گاما ید داشتند. میانه حجم تیروئید دو جنس برای سنین 7 تا 11 سال در دختران کمی بیشتر از پسران بود، اما حجم صدک 97 در تمام گروه های سنی بین دختران و پسران یکسان بود. حجم تیروئید در هر دو جنس بطور قابل ملاحظه ای با سن افزایش یافته و با قد، وزن و سطح بدن ارتباط مستقیم داشت.

نتیجه گیری: 17 سال پس از یدرسانی، شیوع گواتر در استان تهران کاهش پیدا نموده، اما میانه ید ادرار نسبت به مطالعه سال های 1375 و 1380 کاهش یافته است. بنابراین تجدیدنظر در برنامه کشوری و نظارت بر اجرای صحیح برنامه های حذف کمبود ید ضروری است.