مقایسه تاثیر تمرین های عملکردی و تقویتی در بهبود عملکرد اندام فوقانی سمت مبتلا در همی پارزی متعاقب سکته مغزی

زمینه و هدف: سکته مغزی یکی از شایع ترین بیماری های نورولوژیک تهدیدکننده زندگی و مهم ترین علت ناتوانی افراد مسن است. ناتوانی در استفاده از اندام فوقانی در بیماران مبتلا به همی پارزی ناشی از سکته مغزی شایع است. هدف از این مطالعه تعیین و مقایسه تاثیر تمرین های عملکردی و تقویتی بر دامنه ی حرکتی مفاصل، قدرت عضلانی و عملکرد اندام فوقانی مبتلا در همی پارزی ثانویه به سکته مغزی بود.

مواد و روش کار: این مطالعه در سال 1386 در کلینیک فیزیوتراپی رزمجومقدم زاهدان انجام شد. برای این کارآزمایی کنترل شده تصادفی دوسوکور 28 بیمار دچار همی پارزی با میانگین سنی 52.5±10.2 سال که حداقل 3 تا 6 ماه از بیماریشان گذشته بود، انتخاب شدند. بیماران بصورت تصادفی در دو گروه تمرین های تقویتی (14 مورد) و عملکردی (14 مورد) قرار گرفتند. دامنه حرکتی (درجه) با گونیامتر، قدرت عضلانی (کیلوگرم) با نیروسنج و عملکرد اندام (رتبه ای) با مقیاس (rma) river mead motor assessment قبل و بعد از 12 جلسه درمان اندازه گیری شدند. برای داده های با توزیع نرمال از آزمون های t مستقل و  tزوجی و داده های ناپارامتری از آزمون های من ویتنی و ویلکاکسون به ترتیب جهت مقایسه نتایج قبل و بعد درمان بین و درون گروهی استفاده شد. سطح معنی داری p<0.05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: میانگین عملکرد اندام فوقانی در گروه تمرین های عملکردی از 6.8±2.2 به 10.3±1.7 و در گروه تمرین های تقویتی از 7.07±2.1 به 9±1.4 افزایش پیدا کرد. (p<0.05) همچنین میانگین دامنه ی حرکتی مفاصل شانه، آرنج و مچ دست و قدرت عضلات اندام فوقانی بعد از درمان نسبت به قبل از آن در هر دو گروه افزایش یافت (p<0.05). افزایش میانگین عملکرد اندام فوقانی در گروه تمرین های عملکردی نسبت به گروه تمرین های تقویتی بیشتر بود. (p<0.05) ولی تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر دامنه حرکتی مفاصل و قدرت عضلات اندام فوقانی دیده نشد (p>0.05).

نتیجه گیری: هر دو نوع تمرین های تقویتی و عملکردی سبب بهبود عملکرد، قدرت عضلات و دامنه های حرکتی مفاصل اندام فوقانی مبتلا می شوند. همچنین به نظر می رسد تمرین های عملکردی در بهبود عملکرد اندام فوقانی موثرتر از تمرین های تقویتی هستند.