مقاومت دارویی مالاریا در ایران

مقدمه: مالاریا مشکل بهداشتی 40% جمعیت جهان، حدود 2.4 میلیارد نفر محسوب می شود. این بیماری در کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری واقع در آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و جزایری در جنوب و غرب اقیانوس آرام انتشار دارد. مقاومت دارویی بزرگترین چالش در مبارزه علیه مالاریا است. مقاومت دارویی مالاریا در بسیاری از نقاط جهان گسترش یافته و درمان آنرا بطور فزایند های مشکل کرده است. هدف این مطالعه مروری، تبیین موقعیت کنونی مقاومت دارویی مالاریا می باشد. کلروکین، با ارزش ترین آنتی مالاریا در طول نیم قرن گذشته همواره داروی انتخابی مالاریا در کشور بوده است. چراکه بخوبی جذب و تحمل می شود و قیمت آن نیز ارزان است. اما حدود 20 سال قبل اولین گزارش مقاومت دارویی پلاسمودیوم فالسیپاروم نسبت به کلروکین توسط ادریسیان منتشر گردید. متعاقباً پشه های آنوفل، انگل های مقاوم به دارو را در سراسر مناطق مالاریاخیز منتقل کردند. در نتیجه شدت و شیوع مقاومت به تدریج شروع به افزایش یافت. مطالعه اخیر نشان داده است که حساسیت پلاسمودیوم ویواکس به کلروکین نیز در حال کاهش است. بررسی های علمی وجود چندین ژن جهش یافته که مسئول ایجاد مقاومت انگل پلاسمودیوم فالسیپاروم نسبت به کلروکین و ترکیب سولفادوکسین – پریمتامین می باشد، را نشان داده است. بکارگیری اطلاعات ژنتیکی در مقایسه با روش های سنتی تشخیص مقاومت، برای تشخیص سریع کانون های مقاومت و پایش های بعدی مقاومت دارویی به عنوان یک ابزار مهم اپیدمیولوژیک محسوب می شود.

بحث و نتیجه گیری: آموزش برای پیشگیری از مالاریا شدیداً ضروری است. مناسب است تحقیقات کافی در مالاریا و درمان آن انجام گیرد. ضروری است مونوتراپی مالاریا غیراخلاقی تلقی شود و ترکیبی از دو دارو با اثرات دارویی مستقل از هم، جایگزین درمان رایج گردد. گرچه اخیراً ترکیب دارویی کلر.وکین و فنسیدار به عنوان خط اول درمان مالاریای فالسیپاروم معرفی شده است، لکن تجربه سایر کشورها نشان داده که این ترکیب مناسبی نیست. پیشنهاد می شود داروی خط اول کنونی به آنتی مالاریای جدید، یعنی آرتسونات تغییر یابد. این دارو نه تنها به دلیل اثرات درمانی خوب به سرعت علائم بالینی را برطرف می کند، بلکه مانع شکست های درمانی نیز می گردد. علاوه بر این میزان حاملین گامتوسیت نیز کاهش می یابد.