امکان سنجی بومی سازی تجارب موفق جهانی توسعه پایدار شهری در ایران با شناخت چالش ها و موانع تحقق آن

مقاله امکان سنجی بومیسازی تجارب موفق جهانی توسعه پایدار شهری در ایران با شناخت چالش ها و موانع تحقق آن

در حال حاضر یکی از مشکلات اکثر شهرهای ایران، رشد شهرنشینی و به تبع پیامدهایی چون حاشیه نشینی، افزایش بی رویه جمعیت شهرنشین، عدم پاسخگویی برخی از خدمات و کاربری ها در شهر، توزیع نامتناسب و ناسازگار کاربری ها، گسستگی بافت فیزیکی شهر، مسائل زیست محیطی، نابسامانی های سیمای شهر و ... بوده است و تنها راه برونرفت از این چالش ها، استفاده از اصول توسعه پایدار شهری به عنوان اساسی ترین و حیاتی ترین رویکرد پیش روی برنامه ریزان و طراحان شهری می باشد.

با این دیدگاه هدف از انجام این پژوهش ارائه راهبردهایی برای برنامه ریزی در جهت ارتقا کیفیت توسعه شهری است که بتوان با استفاده از حداقل های موجود، حداکثرهایی مطلوب را در جهت ایجاد توسعه پایدار شهری در ایران به دست آورد. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی بوده و برای نیل به هدف در نظر گرفته شده از تجارب مدیریتی و اجرایی نمونه های موفق در سطح بین الملل و کشورهای توسعه یافته استفاده شده است. سعی شده است تا نمونه ها در کنار یکدیگر حوزهی گستردهای از مفاهیم پایداری را در بربگیرند و هرکدام در یک حوزه ی پایداری قدرت بیش تری داشته باشند. مقایسه شاخص های توسعه پایدار شهری در کشورهای مورد بررسی نشان می دهد که بهرغم برخی تفاوت های ظاهری در تقسیم بندی ها، کلیت این شاخص ها در اکثر ارکان توسعه پایدار شهری، مشابه بوده و نقاط اشتراک زیادی دارند. در ادامه موانع و چالش های موجود در کاربست این تجارب در ایران مورد واکاوی قرار می گیرد و نهایتاً بر اساس این تجارب و راهکارهای رفع موانع، پیشنهادهایی در باب ضرورت و چگونگی تحقق توسعه پایدار شهری و راهبردهای رسیدن به توسعه پایدار در ایران پس از بومی سازی نتایج حاصل از واکاوی مورد پژوهی ارائه می شود. درنهایت پس از بررسی تجارب جهانی، مدل مفهومی اولیه تحقیق ارائه گردید. مدل به این موضوع اشاره می کند که برای دستیابی به توسعه پایدار شهری در ایران تأکید بر بعد مدیریت محلی و مشارکت است و مهم ترین مشکل ناپایداری شهری در ایران مشکلات قانونی می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی بر پایه اسناد کتابخانه ای است.