ارزیابی تنوع ژنتیکی اکوتیپ های خارشتر در سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی با استفاده از نشانگر مولکولی اسکات

مقاله ارزیابی تنوع ژنتیکی اکوتیپ های خارشتر در سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی با استفاده از نشانگر مولکولی اسکات

تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم گیاه، تعیین ساختار ژنتیکی و پتانسیل هر گونه گیاهی قبل از انجام هر کار اصلاحی و معرفی ارقام کیفی با عملکرد بالا، امری لازم و ضروری در توسعه استراتژی های جمع آوری و حفاظت مواد گیاهی به عنوان منافع ژنتیکی می باشد. خارشتر یکی از گیاهام دارویی و مهم است که پراکنش وسیعی در ایران دارد. اطلاع از میزان تنوع ژنتیکی و روابط موجود بین ژنوتیپ ها کمک بزرگی در جهت حفظ ژرم پلاسم و برنامه های اصلاحی در گیاهان مختلف می کند. در این پژوهش در ابتدا 24 آغازگر scot برای غربالگری اولیه 22 ژنوتیپ جمع آوری شده خارشتر مورد استفاده قرار گریت، که در نهایت 19 آغازگر باندهای واضح و چندشکلی بالایی نشان دادند. از مجموع 19 آغازگر scot بکار رفته در این تحقیق، تعداد 195 نوار که از وضوح بالایی برخوردار بوده و اندازه طول آن ها بین 100 تا 1500 جفت باز بودند شمارش شدند.

بیش ترین قطعات تکثیر شده مربوط به آغازگرهای scot22، scot6، scot3، scot1 و scot12 با تعداد 13 نوار و کم ترین تعداد قععات تکثیر شده مربوط به آغازگر scot 28 با تعداد 5 نوار بوده است. با توجه به داده های نشانگر scot میانگین محتوای چندشکلی (pic) بدست آمده 0.311 برآورد گردید. در گروه بندی انجام شده به روش تجنیه خوشه ای، اکوتیپ های عورد معالعه به 3 گروه تقسیم بندی شدند. موقعیت اکوتیپ ها در خوشه با پراکنس جغرافیایی آن ها تطابق داشت. این نتایج نشان می دهد که خارشتر دارای تنوع ژنتیکی بالایی است و نشانگر scot به خوبی ژنوتیپ های خارشتر را بر اساس توزیع جغرافیایی و تشابهات اقلیمی از هم تفکیک نمود. آگاهی از این تنوع ژنتیکی می تواند اصلاحگران را در برنامه های اصلاحی به خصوص دورگیری بین اکوتیپ های دور، مطالعات تکاملی و طبقه بندی یاری نماید.