بررسی و تحلیل عقود معوض و غیر معوض، یک طرفه و دو طرفه

بررسی و تحلیل عقود معوض و غیر معوض، یک طرفه و دو طرفه

تقسیم بندی عقد به یک تعهدی و دو تعهدی در قانون مدنی ایران بیان نشده و در ماده های  1102 و 1103 قانون مدنی فرانسه ذکر شده است عقد دو تعهدی عقدی است که در آن هریک از متعاقدین متقابلا در مقابل دیگری متعهد شود و عقد یک تعهدی عقدی است که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر متعهد شوند وهمچنین بر مبنای مورد معامله می توان قراردادها را به معرض و غیر معوض یا مجانی تقسیم نمود که این تقسیم بندی نیز به صراحت در قانون مدنی وجود ندارد در عقد معوض آنچه مورد معامله قرار می گیرد دو مال یا دو عوض است که یکی در مقابل دیگری فرض می شود مانند بیع، عقد غیرمعوض یا مجانی فقط یک مورد معامله وجود دارد مانند ودیعه. تقسیم بندی عقد به یکطرفه و دو طرفه از لحاظ نظری صحیح است اما فارغ از نارسایی اصطلاحاتی تکیه بر این نوع تقسیم بندی در برابر عقد معوض و غیر معوض در حقوق ایران به نظر می رسد بی فایده و اضافی است زیرا دو تقسیم معوض و مجانی و یک طرفه و دوطرفه بایکدیگر منطبق هستند و نمی توان عقدی را یافت که مجانی باشد ولی دوتعهد ایجاد کند یا معوض باشد و در ان دو تعهد یافت نشود.