بررسی و تحلیل تاریخی اندیشه وصایت در عصر حضور امامان

بررسی و تحلیل تاریخی اندیشه وصایت در عصر حضور امامان

وصایت و جانشینی از مباحث مهم پس از رحلت پیامبر(ص) بود که به دلیل برداشت های متفاوت از آن زمینه های اختلاف درمیان مسلمانان را پدید آورد در حالی که بر اساس گزارش منابع کهن تاریخی شیعه، وصایت علی(ع) و یازده فرزند او بارها مورد تاکید پیامبر(ص) وبرهمگان روشن بوده است. حضرت در دوران خلافت در مناشدات خویش مجددا به این مساله پرداختند.

مساله وصایت پس از امام علی(ع) در زمان حسنین علیهم السلام همچنان مورد توجه بوده وبه مردم یاد آوری می شد پس از واقعه عاشورا، در زمان امام سجاد (ع) جریان سیاسی و فکری زیدیه، در فضای تقیه امام شکل گرفت زیدیه نیز با تاکید بر وصایت، برنصوص دال برامامت تاکید کردند و امامت امام علی(ع) را از باب نص خفی وامامت حسنین علیهم السلام را از باب نص جلی پذیرفتند.

در عصر امام باقرو امام صادق علیهم السلام تلاش های زیادی برای مساله وصایت صورت پذیرفت. توجه ویژه امام صادق (ع) برمساله وصایت، برخی را به اشتباه انداخته و با انتخاب اسماعیل به عنوان وصی امام (ع) جریان تازه ای را در شیعه رقم زدند. پس از صادقین علیهم السلام به دلیل اهمیت این مساله واهتمام ویژه شیعیان نسبت به تعیین مصداق آن، باور مندی به وصایت در شیعه رواج گسترده یافت.

نقش تعیین کننده وصایت در تحولات سیاسی و فکری شیعه، این پژوهش را برآن داشت تا با توجه به این پرسش که اندیشه وصایت در عصر حضور امامان علیهم السلام چه سیری را طی کرده است ودر منابع تاریخی چه باز خوردی داشته است ؟ با استفاده از منابع تاریخی و فرقه نگاری وهمچنین منابع روایی، به بررسی موجودیت وصایت در عصر حضر اهل بیت (ع) و کار کردها و دلالت ها و چگونگی گسترش آن بپردازد.