سیمای جامعه مدینه قبل از هجرت پیامبر اسلام (ص)

سیمای جامعه مدینه قبل از هجرت پیامبر اسلام (ص)

مدینه یا مدینه النبی، به معنای شهر پیامبر، دومین شهر مهم مذهبی مسلمانان بعد از شهر مکه می باشد. با هجرت پیامبر اکرم (ص) به این شهر، نام آن از یثرب به مدینه النبی تغییر کرد و تا سال 36 ق. پایتخت نخستین حکومت اسلامی قرار گرفت و این هجرت، مبدا تاریخ مسلمانان گشت. نظر به اهمیتی که شهر مدینه برای مسلمانان دارد از سده های نخستین پس از هجرت، کتاب هایی با موضوع معرفی این شهر و نشان دادن فضیلت های آن تالیف گشته است که برخی از آنها مفقود و برخی هم اکنون در دسترس اند.

در دوره معاصر نیز آثاری به زبان های مختلف در این باره نگاشته شده است. در این مقاله نیز، نگارندگان قصد بر آن دارند که به سیمای جامعه مدینه قبل از هجرت پیامبر اسلام (ص) به آن، بپردازند. روش تحقیق به صورت توصیفی - تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخان های و اسناد تاریخی می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که از آغاز پیدایش شهر مدینه به روشنی معلوم نیست و آگاهی های اندکی از جزئیات آن در دسترس می باشد؛ جامعه مدینه را این گونه توصیف می شود.

یثرب از شهرهای باستانی است که دولت معینیان و سبائیان در آن حکومت کردند. آب و هوایی خشک و بیابانی با تابستان های داغ و زمستان های سرد که در ناحیه حجاز در بین دو رشته حره، حره واقم و حره وبره قرار دارد. از نظر اقتصادی بر حول کشاورزی متکی بودند و قبل از هجرت پیامبر اسلام (ص) به مدینه به صورت قبیله ای توسط قبایل یهود ( بنی قریظه، بنی نظیر و بنی قینقاع ) و قبایل اعراب ( اوس و خزرج ) اداره می شدند که همواره در جنگ و نزاع با یکدیگر بودند و در نهایت با هجرت پیامبر (ص) به این شهر تولدی دوباره برای مدینه صورت پذیرفت؛ این تولد یک رخداد و زایش محلی و محدود نبود، بلکه زایشی بود جهانی که این شهر را جام های جهانی پوشاند و پرتو آن را به همه گیتی برای همیشه تاریخ گستراند.