اصل مرکزگرایی در معماری ایرانی - اسلامی برای رسیدن به کمال

اصل مرکزگرایی در معماری ایرانی - اسلامی برای رسیدن به کمال

اصل مرکز گرایی به عنوان یکی از شاخص ترین و بارزترین اصول در معماری ایرانی اسلامی جای دارد و نقش اساسی در ساماندهی میان عناصر را بازی می کند. با نگاه به اجزا و ساختار تشکیل دهنده (باغ ها، مساجد، خانه ها و...) جایگاه کانون مرکزی فضا و نقشی را که در ارتباط و هویت بخشیدن به سایر فضاها دارد پی می بریم. به گونه ای که اکثر فضاهای معماری در فلات ایران به یک کانون مرکزی ختم می شوند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مرکزگرایی و چگونگی پاسخگویی این اصل به اندیشه و باورهای انسان آن دوره می پردازد. در اینجا این سوال پیش می آید که این اصل چه هدفی را دنبال می کند؟ ارتباط آن با نیازهای روحی و معنوی انسان چیست؟ چگونه او را به معرفت و کمال می رساند؟ این تحقیق با رویکرد تفسیری و گردآوری اطلاعات و مطالعات کتابخانه ای به دست آمده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بهره گیری از الگوی فضای مرکزی با هدف جهت گیری، مکانیابی و همچنین هویت بخشیدن به مکان، نقش تعیین کننده ای را جهت انسجام و خوانایی در سلسله مراتب فضایی معماری ایرانی_اسلامی دارا می باشد. و همچنین این اصل برای دستیابی به مفهوم سیر از کثرت به وحدت، که از مفاهیم پایه و اصلی در معماری دوران اسلامی است، اشاره دارد.