بررسی تحلیلی فیلترینگ و آزادی اطلاعات

بررسی تحلیلی فیلترینگ و آزادی اطلاعات

آزادی اطلاعات، به معنای آزادی دسترسی افراد جامعه به اطلاعات موجود در مؤسسات عمومی و برخی مؤسسات غیرعمومی، امروزه یکی از حقوق اساسی و مقدمه تحقق بسیاری از حقوق بشر است. آزادی اطلاعات، مستلزم آن است که همه شهروندان به اطلاعات تحت کنترل مقامات عمومی دسترسی داشته باشند. با این تعریف درواقع حق دسترسی آزاد به اطلاعات نه به عنوان یک امتیاز به شهروندان از سوی دولت ها بلکه یک حق طبیعی و اساسی شهروندی است که باید محقق شود. اعمال هرگونه محدودیت، به هر شکل، در هر یک از بخش ها و ابزارهای تحقق این حق به منزله محروم کردن شهروندان از حقوق اساسی آنها است. امروزه، بدون شک، اینترنت و شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی مبتنی بر آن نقش اساسی و کلیدی در دسترسی عموم مردم به اطلاعات دارند. بالطبع با توجه به این نقش اساسی و اهمیت روزافزون این ابزار نوین، هرگونه اعمال محدودیت و فیلترینگ بر آن، بر تحقق آزادی اطلاعات تأثیرگذار است و منجر به اخلال در تحقق این حق اساسی بشری می شود. درواقع با اعمال سانسور و محدودیت بر اینترنت، حق اطلاع یابی از وقوع رویدادها، نیز مسدود می شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی چالش های حق دسترسی آزاد به اطلاعات با تأکید بر سیاست های فیلترینگ درایران و ارائه راهکار و مدلی مناسب، برای رفع این چالش ها و دستیابی به آزادی اطلاعات مطلوب است. براساس یافته های این پژوهش آزادی اطلاعات که در ایران با دو مانع فرهنگی و قانونی مواجه است، می تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم از سیاست های فیلترینگ در ایران تأثیر بگیرد. بنابراین برای رفع این تأثیر نامطلوب و تقویت تأثیر مثبت این دو پدیده بر هم و رفع چالش های هر یک از این دو حوزه، پیشنهادهای کاربردی در سه بخش آزادی اطلاعات، فیلترینگ و تأثیر متقابل فیلترینگ و آزادی اطلاعات ارائه می شود .