نسبت سنجی عدالت اجتماعی با آزادی و برابری

نسبت سنجی عدالت اجتماعی با آزادی و برابری

در عرصه حیات فردی، سیاسی و اجتماعی انسان "عدالت " از جمله مسائل بنیادی است که همیشه و در همه جوامع مهم ترین دغدغه انسان بوده و ذهن اندیشمندان بسیاری را در اعصار گذشته و معاصر همچون افلاطون، فارابی و ...به خود مشغول داشته است؛ از آن جای که آشکارسازی مفهوم و تحلیل معنایی که اصطلاح، با بررسی نسبت میان آن با دستهای از واژگان مرتبط همراه است، در مورد عدالت نیز اصطلاحاتی نظیر آزادی، برابری و مساوات جزو مفاهی مرتب به شمار می آیند که این نوشتار با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و طرح سوالاتی به چون و چرا می پردازد تا به در معنا و گوهر آن دست یابد. پرسش اصلی این مقاله این است که آیا عدالت اجتماعی بسیط است تا این که عدالت علت و سایر مفاهیم معلول باشند؟ یا این که حصول فضیلت عدالت اجتماعی متوقف بر سایر فضایل است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد رابطه عدالت اجتماعی با آزادی متقابل است؛ یعنی با نبود عدالت، آزادی محو می شود و با نبود آزادی، عدالت. ضمن آن که عدالت اجتماعی را می توان برابری افراد در حقوق و وظایف اساسی و حذف امتیازات و نابرابری های بی وجه و نامعقول و ایجاد تعادلی واقعی میان خواسته های متعارض انسانها در ساختار یک نهاد اجتماعی دانست نه حذف تمام برابری ها حتی اگر موجه، معقول و به نفع همگان باشد.