بررسی تطبیقی تجری در فقه با حالت خطرناک در جرم شناسی و جرائم ناقص در قانون مجازات اسلامی

بررسی تطبیقی تجری در فقه با حالت خطرناک در جرم شناسی و جرائم ناقص در قانون مجازات اسلامی

نظام حقوقی ایران در بخش های وسیعی از قوانین و مقررات خود به منابع فقهی توسل نموده و خصوصا قوانین کیفری و از جمله آنها قانون مجازات اسلامی را به عنوان مهمترین رکن قوانین کیفری می توان حاصل تعامل نظرات فقیهان و حقوقدانان دانست. میان مطالب فقهی و حقوق کیفری مشابهات فراوانی قابل کشف است و یکی از این موارد مبحث تجری در خصوص اعمال فردی است که قصد ارتکاب فعل حرامی داشته و لیکن بنابر پیدایش عواملی خارج از اراده اقدام وی به نتیجه نهایی منجر نگردیده است. پرسشی که با توجه به این مشابهت به ذهن متبادر می گردد این است که آیا مفاهیم مزبور به یک چیز اشاره می کنند و شروع به جرم مذکور در قانون مجازات اسلامی و تجری مطروح در فقه از یک منشا صادر شده و به یک نکته اشاره می کنند یا میان آنان تفاوت هایی نیز قابل کشف است؟ علاوه بر مبحث تجری در فقه و مبحث شروع به جرم در قانون مجازات در جرم شناسی نیز مفهوم حالت خطرناک را می توان به گونه ای نزدیک به آن ها دانست و موارد سه گانه فوق را باتوجه به این که در هرسه آن ها جرمی به وقوع نپیوسته اما مرتکب را علیرغم عدم انجام جرم قابل تادیب ویا مجازات می دانند می توان تحت موضوعی واحد درنظر گرفت و شباهت و تفاوت آنان را مورد بحث و بررسی قرارداد. در نوشتار پیش رو با مراجعه به منابعی که به معرفی مباحث فوق پرداخته اند سعی گردیده تا مبانی پیدایش و همچنین ویژگی ها و اشتراکات و اختصاصات هرکدام مشخص گردد تا معین شود که آیا جرائم ناقص در قانون مجازات همان تجری در فقه و حالت خطرناک در جرم شناسی است یا مباحث فوق در اساس و بنیان متفاوت اند.