تحولات حقوق و فقه اسلامی و مکاتب فقهی و حقوقی دوره دولت حفصیان در افریقیه

تحولات حقوق و فقه اسلامی و مکاتب فقهی و حقوقی دوره  دولت حفصیان  در افریقیه

پژوهش حاضر در حقیقت به یکی از مظاهر تمدن اسلامی که تفکر حقوقی و فقهی جوامع اسلامی است، پرداخته است و نشان داده است جوامع اسلامی افریقیه مومن به حقوق اسلامی بوده اند فقه و حقوق را در مفهوم علم به معنی ساینس در خصوص دستورالعمل های فقهی تولید کرده اند، و صاحب اندیشه حقوقی بوده اند و بخشی از میراث مکتوب تمدن اسلامی همین متون کلاسیک فقهی است در غرب اسلامی چند متن کلاسیک فقه اسلامی تولید شد که از مآخذ حقوق اسلامی در حوزه فقه مالکی است،  فقه در زندگی روزمره آن ها حضور فعال داشته است و مسایل جدید حقوقی با عنوان خاص مغربی آن یعنی "نوازل " را مطرح کرده اند و ابتکاراتی بوسیله فقهای معاصر حفصیان در تولید متون درسی حقوق اسلامی از جمله در تدوین مواد جزئی حقوق شهری و فرهنگ حقوقی شهروندی رخ داده است. فقیه ابن الرامی با نگارش کتاب الاعلان باحکام البنیان قوانین شهرسازی و حقوق مادی و معنوی شهروندی در خیابان و پنجره و مسیرهای ارتباطی و مسایل محیط زیست را برای نخستین باربر مبانی فقه و حقوق اسلامی تدوین کرده است. تفکرابن الرامی درمورد فقه شهری، محصول مدرسه فقهی اجتهاد در تونس است.

دوره حکومت حفصیان با پیدایش سه مدرسه فقهی تونس، قیروان، بجایه با توسعه گسترده در فقه و حقوق اسلامی روبرو شده است.  اباضیه جزیره جربه در این عصر مبانی حقوقی و مدرسه  فقهی خود را عرضه کردند. بررسی و تحلیل تجربه چهار صد سال فعالیت های فقهی درجوامع شمال آفریقا  دراین پژوهش نشان می دهد که فقه اسلامی توان اجتهاد در مسایل روزمره جوامع را دارد. این پژوهش بخشی از رساله دکتری مولف (1382) است. پژوهش بخشی از تاریخ فقه و فقها درغرب اسلامی است که پراکندگی مذاهب فقهی و حقوق اسلامی در آن جا را نشان داده است وگستردگی و استمرار حقوق اسلامی در جوامع را نشان داده است. پژوهش ماده اولیه پژوهش در مذاهب اصلی فقه اسلامی است. و جایگاه  فقها و حقوق دانان و علم فقه دربین مردم و طبقه بندی علوم اسلامی را مطرح کرده است و اثار سیاسی اجتماعی فقه اسلامی را بررسی کرده است.