بررسی عوامل موثر در افت تحصیلی دانش آموزان و نقش انگیزش در پیشرفت تحصیلی

بررسی عوامل موثر در افت تحصیلی دانش آموزان و نقش انگیزش در پیشرفت تحصیلی

افت‌ تحصیلی، کاهش عملکرد‌ تحصیلی د‌انش‌آموز از سطح رضایت‌بخش به سطح نامطلوب است و یکی از مشکلات عمده ی نظام های آموزشی در دنیای کنونی است بطوری که هر سال مقادیر زیادی از امکانات مالی و نیروهای انسانی، آموزشی و پرورشی به این معضل اختصاص می یابد. براساس نظر معلمان در درجه اول مسائل خانوادگی و اجتماعی و سپس به ترتیب عدم توانایی و عدم کوشش سبب افت تحصیلی دانش‌آموزان شده است. از دیدگاه دانش‌آموزان علل شکست در مرتبه اول به عدم کوشش و درجه دوم و سوم به ترتیب مسائل خانوادگی و اجتماعی و عدم توانایی نسبت داده اند.

نداشتن اعتماد به نفس کافی، عدم برنامه ریزی دقیق از لحاظ زمان و میزان مطالعه روزانه، عدم انگیزش درونی برای تحصیل و مطالعه، نداشتن هدف واقعی و عینی و روشن از تحصیل، نداشتن روش مطالعه مناسب برای دروس مختلف، عدم وجود مهارت درست مطالعه، عوامل فیزیولوژیکی و جسمی مانند ضعف بینایی و شنوایی و غیره، عوامل ذهنی و روانی مانند میزان هوش و قدرت حافظه و سلامت روانی اختلاف خانوادگی و خانواده آشفته، طلاق فیزیکی یا روانی والدین، وجود نامادری یا ناپدری و غیره؛ اختلاف فرزندان با خانواده مانند لجبازی با والدین و اعتراض به جو خانواده؛ وابسته و متکی نمودن فرزندان به والدین در امور درسی و تکالیف منزل از دوران ابتدایی؛ تحقیر، سرزنش و مقایسه نادرست فرزندان با همسالان موفق و در نتیجه پایین آوردن اعتماد به نفس و خود پنداری آنان؛ تغییرات منفی در خانواده مانند ورشکستگی سیاسی و اقتصادی و اعتیاد و غیره؛ تغییر در جهت ارتقای سریع و غیر مترقبه سطح اقتصادی یا اجتماعی خانواده و از خود باختگی و غافلگیر شدن فرزندان و انواع انحرافات؛ بحران هوّیت و مسائل ارزشی از جمله علل افت تحصیلی می باشد. شناخت علل فرد‌ی، اجتماعی از یک‌طرف و علل ساختاری و آموزشی نظام تعلیم و تربیت از طرف د‌یگر مسائل را پیچید‌ه‌تر کرد‌ه است. بد‌ین منظور برای کاهش افت‌ تحصیلی می‌توان از تغییر و نوآوری آموزش د‌ر عرصه تعلیم و تربیت، نظام ارزشیابی، روش‌های تد‌ریس، مشارکت و آموزش اولیاء و سبک‌های مد‌یریت مد‌ارس بهره گرفت.