شناسایی کارکردهای شناختی تأثیرگذار بر عملکرد شناختی مدیران راهبردی

شناسایی کارکردهای شناختی تأثیرگذار بر عملکرد شناختی مدیران راهبردی

زمینه و هدف: عملکرد شناختی، مجموعه‎ای از ظرفیت‎هاست که توانایی بازشناسی، پردازش و پاسخ به اطلاعات ورودی را به فرد می‌دهد. عملکرد شناختی، ساختارهای ذهنی و کارکردهای شناختی مدیران راهبردی در سازمان‌ها، در موفقیت سازمان‌ها و رسیدن به اهداف استراتژیک آنها عواملی بسیار تأثیرگذار هستند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی کارکردهای شناختی تأثیرگذار در عملکرد شناختی مدیران راهبردی و اولویت‌بندی آنها اجرا شده است. روش: روش این پژوهش، آمیخته متوالی کیفی ـ کمی است که در آن، به‎صورت متوالی، از ترکیب روش‌های کمّی و کیفی استفاده شده است. ﺩﺭ ﺍیﻦ پژوهش، ابتدا با استفاده از روش‌های کیفی، کارکردهای شناختی تأثیرگذار بر عملکرد شناختی مدیران شناسایی شد، سپس در فاز کمّی، به‎کمک تحلیل‌های آماری و یکی از روش‏های معتبر تصمیم‎گیری چندمعیاره، کارکردهای شناسایی‎شده، اولویت‌بندی شدند.

یافته‌ها: در بخش کیفی، پس از مرور ادبیات، 14 کارکرد شناختی تأثیرگذار بر عملکرد شناختی مدیران استخراج شد و مدل مفهومی پژوهش به‎دست آمد. در بخش کمّی با استفاده از پیاده‌سازی روش‌های آماری و روش تصمیم‌گیری چندمعیاره، کارکردهای شناختی اولویت‌بندی شدند و وزن هر یک از این کارکردها محاسبه شد. «کارکرد برنامه‎ریزی» و «انجام چند تکلیف هم‏زمان»، دو کارکرد بسیار با اهمیت، در بین کارکردهای شناختی اولویت‎دار بودند و بیشترین میانگین وزن نهایی را به دست آوردند. نتیجه‌گیری: خطاهای مدیران که از ضعف سطوح عملکرد آنها در هر یک از کارکردهای شناختی نشئت می‎گیرد، به مشکلات جبران‌ناپذیری می‎انجامد که به‎صورت ناخودآگاه، کارایی سازمان‌ را کاهش می‎دهد. در این پژوهش با شناسایی و اولویت‌بندی کارکردهای شناختی تأثیرگذار بر عملکرد شناختی مدیران، راهبردهایی برای پیشگیری از ایجاد خطاهای شناختی و کاهش ضریب دقت و افزایش صحت تصمیم‏ها به دست آمد.